Toon items op tag: Maatschappij
Radar: Corona-herstelzorg alleen vergoed na verplichte deelname onderzoek
'Herstelzorg COVID alleen vergoed na verplichte deelname onderzoek, kan dit zomaar?'
"Zo'n 25.000 ex-COVID-19-patiënten hebben na hun besmetting nog ernstige beperkingen, zoals extreme vermoeidheid, concentratieproblemen, longklachten of verlies van spiermassa. Deze klachten kunnen verminderen door paramedische herstelzorg. Wie deze herstelzorg vergoed wil krijgen, moet verplicht meewerken aan een onderzoek. Wie weigert, moet de hulp uit eigen zak betalen. Daarnaast moeten ex-COVID-19-patiënten binnen vier maanden starten met hun behandeling, anders hebben ze ook geen recht op vergoede herstelzorg.
Mensen die langdurig ziek blijven na een COVID-besmetting hebben vaak behoefte aan paramedische herstelzorg (bijvoorbeeld: fysio-, oefen- of ergotherapie, maar ook diëtetiek). (...) Om deze kosten vanuit de basisverzekering te vergoeden, moet er wetenschappelijk bewijs aan een behandeling ten grondslag liggen. Daarom heeft het Zorginstituut Nederland, die de overheid adviseert welke zorg in de basisverzekering vergoed moet worden, de tijdelijke regeling paramedische herstelzorg na COVID-19 uit de grond gestampt. (...) Deze herstelzorg wordt vanaf 18 juli 2020 tot 1 augustus 2021 vanuit de basisverzekering vergoed, mits mensen verplicht meewerken aan een onderzoek. Er staat op de site van Zorginstituut Nederland: 'Een voorwaarde om paramedische herstelzorg vergoed te krijgen is dat patiënten bereid moeten zijn mee te werken aan onderzoek. Er moet toestemming gegeven worden om anoniem gemaakte behandelgegevens van deze herstelzorg te delen met de onderzoekers. Zonder deze toestemming wordt de zorg niet vergoed. Met het onderzoek worden de effecten en kosten van paramedische herstelzorg voor COVID-19 onderzocht.'
Verplicht meewerken aan een onderzoek
Het verplicht meewerken aan een onderzoek en je data delen in ruil voor het vergoeden van zorg is Ergotherapie Nederland (maar ook andere zorgverleners en patiënten) een doorn in het oog. 'Wij vinden het ethisch niet verantwoord dat cliënten noodzakelijke zorg wordt onthouden louter en alleen omdat zij niet mee willen doen aan het onderzoek.' Het is naar mening van de beroepsvereniging ook niet juist, omdat ergotherapie nu al gewoon basisverzekerde zorg is. 'Uiteraard vinden wij het van belang dat zoveel mogelijk cliënten meedoen aan het onderzoek maar van dwang mag geen sprake zijn; en dat is feitelijk nu wél zo', schrijven de ergotherapeuten afgelopen week in een brief aan de Vaste Kamercommissie VWS van de Tweede Kamer. (...)
Geen keuzevrijheid
Ergotherapeut Dominique van der Veen startte op 1 maart een petitie onder zorgverleners. Binnen drie dagen waren er al meer dan 500 handtekeningen. Franka Fels werkt al 27 jaar als ergotherapeut en in haar praktijk worden zo'n 50 ex-COVID-patiënten behandeld. Zij zegt: 'De mensen waar wij kenbaar maken dat het gaat om een onderzoek, die ageren daar allemaal tegen vanwege de keuzevrijheid die er niet is. Uiteindelijk zijn ze bereid om dan toch maar mee te doen aan het onderzoek, want ze zijn wanhopig. En ze overzien het niet, ze willen hulp, ze redden het niet. Dus ze hebben geen keus.'
Onderzoek via app op je smartphone
Het COVID-paramedisch onderzoek wordt anoniem uitgevoerd door het Radboudumc. De deelnemers moeten toestemming geven dat hun gegevens uit hun digitale zorgdossier worden gehaald. Verder moeten de ex-COVID-patiënten op hun smartphone via de app YourResearch in maand drie, zes, negen en twaalf een vragenlijst van maximaal 74 vragen invullen. Ook als de therapie is gestopt, moet nogmaals een vragenlijst worden ingevuld. Niet alle COVID-patiënten hebben een smartphone. Ook is niet iedereen digitaal vaardig genoeg en sommige mensen kampen met zulke ernstige vermoeidheid en concentratieproblemen dat het invullen van een waslijst aan vragen wellicht teveel is gevraagd.
(...)
Medisch geheim
De 54-jarige ex-covid patiënt Annick Smit verzet zich tegen die verplichte koppeling: 'Ik verdom het toch echt verplicht te moeten meewerken aan een medisch onderzoek! Dat is een grove inbreuk op mijn privacy en het medisch geheim.' Bovendien valt ze ook buiten de boot vanwege die vier maanden eis, omdat ze corona kreeg in de eerste golf. Ze zakte op 1 februari 2020 in de rij voor de kassa door haar benen. Toen was COVID-19 in Nederland nog niet officieel vastgesteld. De toegesnelde ambulance constateerde 'een griepje' en ze moest thuis maar uitzieken. Annick heeft een maand doodziek op bed gelegen. Pas maanden later - toen er een test was - is corona vastgesteld. (...) Een jaar na haar besmetting heeft ze nog allerlei klachten zoals verschrikkelijke vermoeidheid, geen smaak en een enorm gebrek aan concentratie. 'Ik moet alles opschrijven anders gaat het mis', zegt ze. Annick zou eigenlijk fysiotherapie en cognitieve therapie moeten krijgen, maar er zitten meer dan vier maanden tussen het einde van het acute infectiestadium en haar eventuele doorverwijzing door de huisarts. En dan kom je niet in aanmerking voor vergoeding. De herstelzorg zelf betalen is geen optie, want ze leeft van een bijstandsuitkering en ze heeft geen aanvullende zorgverzekering.
Vrije toestemming
Vincent Böhre is directeur bij Privacy First, een onafhankelijke stichting met als doel het behoud en de bevordering van het recht op privacy. Böhre zegt dat zo'n verplichte deelname aan onderzoek niet door de beugel kan. 'Ik vind het een foute zaak. Privacy is een fundamenteel grondrecht en zeker als het over medische zaken gaat. Dan zijn er strenge regels waaraan voldaan moet worden om die data te kunnen gebruiken. Dat kan alleen met strikte, expliciete vrije toestemming vooraf. En in dit geval is er geen sprake van vrije toestemming, want er is sprake van afhankelijkheid. Van een soort van dwang, dat mensen alleen hun zorg vergoed kunnen krijgen als ze meedoen aan medisch onderzoek.'
'Recht op privacy betalen'
Hij vervolgt: 'Los van het recht op privacy en recht op goede zorg, is er wellicht een wettelijke basis, maar ethisch deugt het niet. Je mag dit als overheid niet afdwingen. Er ontstaat zo een tweedeling: mensen die wel en niet meewerken. Wie geld genoeg heeft, betaalt de zorg zelf en heeft recht op zijn privacy. Wie geen geld heeft, moet de zorg betalen met zijn data.' (...) Privacy First begrijpt die verplichting niet. Patiëntenfederatie Nederland onderzocht in november 2019 hoe mensen staan tegenover delen van gezondheidsgegevens voor onderzoek. Böhre zegt: 'Als je vriendelijk aan mensen vraagt: 'Zou u mee willen werken aan een medisch onderzoek?', dan stemt 80 procent probleemloos in. Bij zulke grote aantallen aan patiënten heb je dan nog steeds genoeg data voor een gedegen onderzoek. Dan is verplichting niet nodig.'
(...)
Of de tijdelijke regeling paramedische herstelzorg na COVID-19 ook na 1 augustus 2021 wordt voortgezet, kon het ministerie van VWS nog niet zeggen. 'Dat is aan een volgend kabinet na de verkiezingen, maar dat ligt wel in lijn van de verwachtingen', aldus de woordvoerder van Minister Van Ark."
Lees hier het volledige artikel bij AVROTROS Radar en bekijk hieronder de televisiereportage d.d. 8 maart 2021, inclusief interview met Privacy First.
Winnaars Nederlandse Privacy Awards 2021 bekend!
Tijdens de Nationale Privacy Conferentie van Privacy First en ECP zijn vandaag, op de Europese Dag van de Privacy, de Nederlandse Privacy Awards uitgereikt. Deze Awards bieden een podium aan bedrijven en overheden die privacy zien als een kans om zich positief te onderscheiden en privacyvriendelijk ondernemen en innoveren tot norm te maken. De winnaars van de Nederlandse Privacy Awards 2021 zijn STER, NLdigital, Schluss, FCInet & Ministerie van J&V.
Winnaar: STER
Reclame zonder opslag van persoonsgegevens, contextual targeting: werking bewezen
De Stichting Ether Reclame, beter bekend als de STER, heeft als één van de eerste organisaties in Nederland afscheid genomen van het gangbare model om advertenties aan te bieden op basis van informatie die via cookies verzameld wordt. De STER heeft een procedure ontwikkeld die alleen nog maar gebruik maakt van de betreffende informatie op de bezochte webpagina. Er worden in het geheel geen persoonlijke gegevens meer verzameld (gegevens zoals browserversie, IP-adres en click-through gedrag). Adverteerders leveren bij de STER hun te plaatsen advertenties in. Die advertenties worden geplaatst op basis van het door de STER ontwikkelde protocol dat gebaseerd is op een aantal eenvoudige categorieën. Die categorieën zijn verbonden aan de informatie die getoond wordt, zoals een tv-programma dat door iemand opgevraagd wordt. Het protocol is in de afgelopen periode opgebouwd en verfijnd en werkt nu naar behoren.
Op deze wijze slaat STER een aantal vliegen in één klap. Allerbelangrijkste: uit de eerste toepassingen blijkt dat deze aanpak voor adverteerders ten minste net zo effectief is als de oude, op cookies gebaseerde manier. Ten tweede, de aanpak haalt partijen uit de keten weg. Databrokers die in het oude systeem een rol vervulden zijn nu overbodig geworden. Buiten de financiële winst die dit voor de keten oplevert, voorkomt het ook dat gegevens bij partijen terechtkomen die daar eigenlijk niets mee te maken hebben. En ten derde, STER houdt de advertentiecampagnes in eigen hand.
Daarmee is STER een terechte winnaar van de Nederlandse Privacy Awards. Het uitgewerkte concept is innovatief en het draagt bij aan bescherming van de privacy van burgers zonder dat deze daar moeite voor hoeven te doen. STER onderzoekt ook de mogelijkheden om de aanpak breder in te zetten. Ook dat is innovatie die de jury toejuicht.
In die zin is de aanpak van STER ook een gefundeerd weerwoord tegen de datagraaiende grootmachten op de markt. Want STER toont hiermee aan dat dit eindeloos verzamelen van persoonsgegevens helemaal niet nodig is om je boodschap goed terecht te laten komen, of die nu commercieel of ideëel is.
Het had eventueel ook als Business-to-Business inzending kunnen meedingen, maar het directe belang van de consumenten maakte dat voor deze categorie is gekozen.
Winnaar: NLdigital
Organisatorisch vernieuwend en praktisch toepasbaar: Data Pro
Vaak hebben inzendingen voor de Privacy Awards betrekking op technische innovaties. Bij Data Pro is niet de techniek, maar de aanpak vernieuwend. Data Pro richt zich vooral op de verwerkers en niet op de verantwoordelijken en heeft concrete invulling gegeven aan AVG-verplichtingen door afspraken. Daarmee kunnen verwerkers afspraken sneller, praktisch en voldoende zorgvuldig maken en zijn ze daar ook toetsbaar op. Veel bedrijven verlenen diensten door het beschikbaar stellen van applicaties, waarbij dataverwerking aan de orde is. En dat vereist verwerkersovereenkomsten, die niet voor elke organisatie eenvoudig toepasbaar zijn. Het invullen van het bijbehorende statement leidt tot een passende verwerkersovereenkomst voor opdrachtgevers.
Data Pro is een praktisch toepasbaar instrument, bruikbaar voor de doelgroep: ICT bedrijven die in opdracht van anderen data verwerken. Centraal staat de gedragscode Data Pro, opgesteld als uitwerking van art. 28 van de AVG, met en door de deelnemers/leden (600), goedgekeurd door de Autoriteit Persoonsgegevens en leidend tot een openbaar raadpleegbare certificering.
Winnaar: FCInet & Ministerie van J&V
Ma³tch, privacy op de agenda van de overheid: innovatieve dataminimalisatie
Ma³tch is innovatieve, privacy enhancing techniek, die nu het ministerie van Justitie en Veiligheid helpt bij het bestrijden van (internationale) criminaliteit. Zo kunnen de Financial Criminal Investigation Services (FCIS) beveiligd en gepseudonimiseerd datasets delen op nationaal niveau (FIU-Nederland en de FIOD), maar ook in internationaal verband. Ma³tch is een technologie die ondersteunt/afdwingt dat betrokken partijen per gegevensveld een zorgvuldige afweging kunnen maken. Dit kan zowel over de vraag welke gegevens ze willen vergelijken en op basis van welke voorwaarden. Dit zorgt er voor dat partijen de infrastructuur zo kunnen inrichten dat technisch kan worden afgedwongen dat alleen op rechtmatige basis gegevens worden uitgewisseld.
Via hashing versleutelt organisatie A (bundels van) persoonsgegevens op een zodanige wijze dat een ontvangende partij B de mogelijkheid heeft te controleren of een persoon die bij organisatie B bekend is ook bij organisatie A bekend is. Pas als blijkt dat er een match is (omdat de lijst van bekende personen in gehashte vorm van organisatie B wordt uitgedraaid tegen de lijst van personen in de opgestuurde lijst) vindt de vervolgstap plaats waarbij ook daadwerkelijk informatie over de betreffende persoon door organisatie B bij organisatie A wordt opgevraagd. De check vindt plaats in een beveiligde decentrale omgeving, waardoor organisatie A niet weet of er sprake is van een hit of niet. De techniek voorkomt daarmee het onnodig kennisnemen van persoonsgegevens in het kader van vergelijkingen.
Deze techniek biedt bredere mogelijkheden voor toepassing. Dit was ook een belangrijke reden voor de inzending: de techniek kan worden hergebruikt in heel veel andere organisaties en systemen. De open source code laat zien hoe het werkt, hergebruik op veel terreinen is mogelijk en wordt aangemoedigd. De jury heeft dit initiatief mede daarom beoordeeld als een goede investering in privacy door de overheid, waaruit ook blijkt dat privacy daar echt op de agenda staat.
Winnaar: Schluss
Schluss meldde zich voor de Privacy Awards in 2021 voor de derde keer aan. Dat is niet de reden voor de Aanmoedigingsprijs, ook al kan het anderen stimuleren om vol te houden.
De reden is dat het een heel mooi initiatief is, gericht op eigen beheer van persoonsgegevens. De particuliere gebruiker krijgt in de vorm van een App een kluis voor zijn/haar persoonsgegevens, van medisch tot financiële en andere gegevens. De gebruiker bepaalt zelf wie of welke organisatie inzage in de gegevens krijgt. De anderen die inzage krijgen in de gegevens hoeven deze gegevens niet meer zelf op te slaan, is het idee. De organisatie Schluss krijgt ook geen inzage in wie de app gebruikt, zij faciliteert alleen. De technologie die open source is garandeert transparantie over de werking van de app.
Het is de prestigieuze Aanmoedigingsprijs geworden, omdat het nog in een betaversie leeft. Wel zijn er veelbelovende trajecten opgestart met de Volksbank en een pilot in samenwerking met het Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie. Vanuit de missie “Met Schluss bepaal jij, en alleen jij, wie wat van jou mag weten” is gekozen voor de organisatievorm van een coöperatie. Ook dit element sprak de jury aan. Met deze nationale Aanmoedigingsprijs hoopt de jury de initiatiefnemers aan te moedigen om op de ingeslagen weg door te gaan en partijen over te halen om samen met Schluss op te trekken.
Nominaties
Er zijn 4 categorieën waarvoor inschrijvingen genomineerd konden worden:
1. categorie Consumentenoplossingen (van bedrijven voor consumenten)
2. categorie Bedrijfsoplossingen (binnen een bedrijf of business-to-business)
3. categorie Overheidsdiensten (van de overheid voor burgers)
4. Aanmoedigingsprijs voor een baanbrekende technologie of persoon.
Uit de diverse inzendingen had de onafhankelijke vakjury de volgende genomineerden per categorie bepaald, in willekeurige volgorde:
Consumentenoplossingen: | Bedrijfsoplossingen: | Overheidsdiensten: |
NKey | Roseman Labs (Secure Multiparty Computation) | Ministerie VWS (CoronaMelder) |
Schluss | NLdigital (Data Pro) | FCInet & Ministerie J&V (Ma³tch) |
STER (Contextual targeting) | Simple Analytics | |
4MedBox (4LifeSupport) |
Tijdens de Nationale Privacy Conferentie hebben alle genomineerden hun projecten middels Award-pitches aan het digitale publiek gepresenteerd. Vervolgens zijn de Awards uitgereikt. Klik HIER voor het hele juryrapport (pdf) met deelnamecriteria en toelichting bij alle genomineerden en de winnaars.
Nationale Privacy Conferentie
De Nationale Privacy Conferentie is een initiatief van ECP|Platform voor de InformatieSamenleving en Privacy First. Deze conferentie brengt jaarlijks het Nederlandse bedrijfsleven, overheid, wetenschap en maatschappelijk middenveld bijeen om gezamenlijk te kunnen bouwen aan een privacyvriendelijke informatiemaatschappij. Missie van de Nationale Privacy Conferentie en de Nederlandse Privacy Awards is de ontwikkeling van Nederland tot internationaal Privacy Gidsland. Privacy by design vormt daartoe de sleutel.
Sprekers tijdens de Nationale Privacy Conferentie 2021 waren achtereenvolgens:
Monique Verdier (vice-voorzitter Autoriteit Persoonsgegevens)
Judith van Schie (Considerati)
Erik Gerritsen (Secretaris-Generaal, Ministerie VWS)
Mieke van Heesewijk (SIDN fonds)
Peter Verkoulen (Dutch Blockchain Coalition)
Paul Tang (Europarlementariër PvdA)
Ancilla van de Leest (voorzitter Privacy First)
Chris van Dam (Tweede Kamerlid CDA)
Evelyn Austin (directeur Bits of Freedom)
Wilmar Hendriks (juryvoorzitter Nederlandse Privacy Awards).
De gehele conferentie werd live gestreamd vanuit Nieuwspoort: zie https://www.nieuwspoort.nl/agenda/overzicht/privacy-conferentie-2021/stream en https://youtu.be/asEX1jy4Tv0.
Jury Nederlandse Privacy Awards
De jury van de Awards bestaat uit onafhankelijke privacy-experts uit diverse sectoren:
- Wilmar Hendriks, founder Control Privacy en lid Raad van Advies Privacy First (jury-voorzitter)
- Ancilla van de Leest, voorzitter Privacy First
- Paul Korremans, partner Comfort-IA en functionaris gegevensbescherming (tevens bestuurslid Privacy First)
- Marc van Lieshout, managing director iHub, Radboud Universiteit Nijmegen
- Alex Commandeur, senior adviseur BMC Advies
- Melanie Rieback, CEO en co-founder Radically Open Security
- Nico Mookhoek, privacy jurist en oprichter DePrivacyGuru
- Rion Rijker, privacy en informatiebeveiliging expert en IT-jurist, partner Fresa Consulting.
Om te garanderen dat de verkiezing van de Awards objectief verloopt, is het niet toegestaan dat de jury een deelname beoordeelt van de eigen organisatie of een organisatie waar een jurylid een belang bij heeft.
Privacy First organiseert de Nederlandse Privacy Awards met steun van Stichting Democratie & Media en The Privacy Factory, in samenwerking met ECP.
Voorinschrijvingen voor de Nederlandse Privacy Awards 2022 zijn alvast welkom!
Wilt u graag sponsor van de Nederlandse Privacy Awards worden? Neem dan contact op met Privacy First!
Nationale Privacy Conferentie 2021
Voor de vierde keer organiseren ECP | Platform voor de Informatiesamenleving en Privacy First op donderdag 28 januari 2021 de jaarlijkse Nationale Privacy Conferentie. 28 januari is de Europese Dag van de Privacy, de dag waarop in 1981 het Europese dataprotectieverdrag werd ondertekend. De Dag van de Privacy is in het leven geroepen om burgers beter te informeren over hun rechten. Daarnaast worden bedrijven en organisaties aangespoord de bescherming van persoonsgegevens te verbeteren.
Deze editie zal online plaatsvinden en staat in het teken van privacy in coronatijd. Het programma bestaat uit drie blokken met elk een ander sub-thema:
- thuiswerken en privacy;
- technologie in de strijd tegen corona;
- debat over digitaliseringsvraagstukken in coronatijd.
Sprekers zijn o.a. Monique Verdier (vice-voorzitter Autoriteit Persoonsgegevens), Secretaris-Generaal Erik Gerritsen (VWS), Ancilla van de Leest (voorzitter Privacy First), Chris van Dam (Tweede Kamerlid CDA), Evelyn Austin (directeur Bits of Freedom), Paul Tang (Europarlementariër PvdA), Mieke van Heesewijk (SIDN fonds) en Peter Verkoulen (coalitiemanager Dutch Blockchain Coalition).
Ook vindt tijdens deze conferentie de uitreiking van de jaarlijkse Nederlandse Privacy Awards plaats. Alle genomineerde projecten zullen door de inzenders aan het publiek worden gepresenteerd. De Nederlandse Privacy Awards zullen vervolgens worden uitgereikt in vier categorieën: 1) Consumentenoplossingen, 2) Bedrijfsoplossingen, 3) Overheidsdiensten en 4) Aanmoedigingsprijs.
Programma
Deel 1 – thuiswerken en privacy
13.00 uur | Welkom door dagvoorzitter Tom Jessen |
13.05 uur | Monique Verdier – vicevoorzitter, Autoriteit Persoonsgegevens |
13.15 uur | Pitch genomineerden Privacy Awards – Schluss |
13.20 uur | Judith van Schie – Considerati |
13.30 uur | Pitch genomineerden Privacy Awards – Roseman Labs + NL Digital |
13.45 uur | Afronding |
Deel 2 – inzet van technologie in de strijd tegen corona
14.00 uur | Welkom door Tom Jessen |
14.05 uur | Pitch genomineerden Privacy Awards – CoronaMelder |
14.05 uur | Erik Gerritsen, Secretaris-Generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport |
14.15 uur | Mieke van Heesewijk - SIDN fonds |
14.25 uur | uNLock-app – Peter Verkoulen, Dutch Blockchain Coalition |
14.35 uur | Discussie |
14.45 uur | Afronding |
Deel 3 – debat over privacy in coronatijd + uitreiking Privacy Awards
15.00 uur | Welkom door Tom Jessen |
15.05 uur | Pitch genomineerden Privacy Awards – Ma3tch |
15.10 uur | Een internationaal perspectief van de coronacrisis – Europarlementariër Paul Tang (PvdA) |
15.20 uur | Pitches genomineerden Privacy Awards – Nkey, STER, Simple Analytics en 4Med Box |
15.35 uur | Debat – Ancilla van de Leest (voorzitter Privacy First), Chris van Dam (Tweede Kamerlid CDA), Evelyn Austin (directeur Bits of Freedom), Monique Verdier (Autoriteit Persoonsgegevens), Paul Tang (Europarlementariër) en Judtih van Schie (Considerati). |
16.00 uur | Uitreiking Nederlandse Privacy Awards door jury-voorzitter Wilmar Hendriks |
16.30 uur | Afronding |
Aanmelden kan via https://ecp.nl/agenda/nationale-privacy-conferentie-2021/
Normaliter organiseren ECP en Privacy First deze conferentie jaarlijks voor een relatief select publiek uit onze netwerken en achterban (maximaal 200 personen in Nieuwspoort, Den Haag). I.v.m. de coronamaatregelen hebben we besloten om het evenement ditmaal grotendeels online en dus voor een breder publiek te organiseren. Klik HIER voor een impressie van de conferentie vorig jaar.
Privacy First organiseert de Nederlandse Privacy Awards met steun van Stichting Democratie & Media en The Privacy Factory, in samenwerking met ECP. Voorinschrijvingen voor de Nederlandse Privacy Awards 2022 zijn alvast welkom!
Standpunt Privacy First inzake avondklok
In de strijd tegen corona dreigt het demissionaire kabinet deze week een avondklok in te voeren. Vandaag stuurde Privacy First hierover onderstaande oproep aan de Tweede Kamer:
Geachte Kamerleden,
Deze week staat Nederland op een historisch mensenrechtelijk kruispunt: wordt voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog weer een nationale avondklok ingevoerd? Privacy First acht een dergelijk verregaande, generieke maatregel in vrijwel elke situatie verre van noodzakelijk en disproportioneel. Bovendien is de effectiviteit ervan in de strijd tegen het coronavirus tot op heden onbekend. Alleen daarom al kan van de juridisch vereiste maatschappelijke noodzaak van een avondklok geen sprake zijn. Een avondklok zal ook averechts kunnen werken, omdat dit de mentale en (dus ook) fysieke gezondheid van grote groepen in de samenleving schaadt. Daarnaast vormt een avondklok in Nederland een zoveelste stap richting surveillance maatschappij. De inzet van lichtere, gerichte en effectievere maatregelen heeft dan altijd de voorkeur. Mocht desondanks een avondklok worden ingevoerd, dan vormt dat in de optiek van Privacy First een massale schending van het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de vrijheid van beweging. Privacy First roept u hierbij dan ook op om dit te voorkomen en de invoering van een avondklok te blokkeren.
Hoogachtend,
Stichting Privacy First
Update 17 februari 2021: deze week deed de rechtbank Den Haag in kort geding een baanbrekende uitspraak door te oordelen dat de avondklok ten onrechte is ingevoerd onder de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag. De huidige avondklok is daarmee onrechtmatig. Bovendien oordeelde de rechtbank dat er "grote vraagtekens te plaatsen zijn bij de feitelijke onderbouwing door de Staat van de noodzaak van de avondklok. (...) Voordat een vergaande beperking als een avondklok wordt ingevoerd moet duidelijk zijn dat er geen andere, minder verstrekkende maatregelen meer open staan en dat de invoering van de avondklok daadwerkelijk een substantieel effect zal hebben", aldus de rechtbank die hiervan niet overtuigd was. Daarnaast wierp de rechtbank de vraag op waarom niet was gekozen voor een dringend (maar vrijwillig) avondklokadvies. Tevens stelde de rechtbank vast "dat het OMT naar eigen zeggen geen bewijs heeft dat de avondklok een substantiële bijdrage levert aan het terugdringen van het virus." E.e.a. "maakt de stelling van de Staat dat een avondklok onvermijdelijk is minst genomen discutabel en ook niet erg overtuigend gemotiveerd", aldus de rechtbank. (Zie vonnis, ro. 4.12-4.14.)
Het vonnis van de rechtbank Den Haag is in lijn met het eerdere standpunt van Privacy First. Privacy First hoopt dat dit in hoger beroep door het Hof Den Haag zal worden bevestigd en dat het tevens zal leiden tot verwerping van de avondklok door de Eerste en Tweede Kamer.
SyRI-coalitie aan Eerste Kamer: ‘Super SyRI’ blauwdruk voor meer toeslagenaffaires
De partijen die in februari vorig jaar een rechtszaak wonnen tegen fraudesysteem SyRI, waarschuwen de Eerste Kamer voor een nog grotere en ingrijpendere datakoppelwet. “Dit voorstel legitimeert de werkwijze die leidde tot de toeslagenaffaire.”
De Wet Gegevensverwerking door Samenwerkingsverbanden (WGS) maakt het mogelijk om databases van zowel overheden als bedrijven in zogeheten samenwerkingsverbanden aan elkaar te knopen. Overheidspartijen en bedrijven in zo’n samenwerkingsverband zijn verplicht hun gegevens samen te brengen om daarmee data-analyses uit te voeren. Deze moeten helpen bij het bestrijden van allerlei vormen van criminaliteit en overtredingen.
De coalitie, bestaand uit het Platform Burgerrechten, FNV, het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten, Stichting Privacy First, Stichting KDVP, de Landelijke Cliëntenraad en auteurs Tommy Wieringa en Maxim Februari noemt de wet ‘Super SyRI’, omdat deze in meerdere opzichten verder gaat dan het vorig jaar door de rechter uit de wet geschrapte SyRI (Systeem Risico Indicatie). De partijen noemen het voorstel een bedreiging voor het functioneren van de rechtsstaat in een brief aan de Eerste Kamer, die deze dinsdag start met de behandeling.
Parlement buitenspel gezet
De Eerste en Tweede Kamer worden in dit voorstel buitenspel gezet, schrijven de partijen. De belangrijke onderdelen staan namelijk niet geregeld in de wet waarover de Kamer nu stemt, maar worden naderhand bepaald door de minister in lagere regelgeving. Kwesties als de hoeveelheid en soorten gegevens, de partijen die erbij kunnen en de manier waarop ze worden geanalyseerd en verder worden gebruikt, worden bepaald zonder dat de Kamer daarmee instemt. Zo’n wetsconstructie is in strijd met de Grondwet, die voorschrijft dat een inbreuk op de privacy moet worden goedgekeurd door het parlement. Als de Eerste Kamer instemt met deze insteek, plaatst ze zichzelf effectief langs de zijlijn.
Alle data over burgers fair game
Het kabinet stelt in haar toelichting op de wet dat het ‘nee, tenzij’ principe bij het verwerken van persoonsgegevens moet worden omgedraaid naar een ‘ja, mits’. Daarmee keert ze het doelbindingsprincipe om, dat voorschrijft dat persoonsgegevens verzameld voor een specifiek doel, niet zomaar voor andere doelen mogen worden verwerkt. De vanzelfsprekende vertrouwelijkheid waarmee werd omgegaan met persoonsgegevens, wordt daarmee afgeschaft, zo schrijven de partijen. “Alle data over burgers zijn ‘fair game’ onder de WGS.”
Voor burgers wordt het zo onmogelijk om na te gaan wat er zoal over hen wordt uitgewisseld, waar deze informatie terechtkomt en welke gevolgen dat kan hebben. Het gaat onder de WGS niet alleen om feitelijke gegevens die bedrijven en overheden met elkaar delen, maar ook om signalen, vermoedens en volledige zwarte lijsten die worden uitgewisseld en met elkaar verknoopt. Daarbij is het de bedoeling dat deze partijen op basis van deze schaduwadministraties ‘interventies’ met elkaar afstemmen waarin ze handhavend optreden tegen burgers die ze in het vizier krijgen.
Blauwdruk voor meer toeslagenaffaires
Uit de toeslagenaffaire is gebleken dat het heimelijk plaatsen van burgers op lijsten rampzalige gevolgen kan hebben. Het wetsvoorstel voor de WGS leest als een blauwdruk voor een nieuw data-schandaal, stellen de partijen: “Met dit voorstel koerst het kabinet af op een vorm van governance die niet past in een vrije samenleving en doet denken aan de dataverwerkingspraktijken die vooraf gingen aan de toeslagenaffaire.”
De coalitie hoopt dat de fundamentele bezwaren tegen dit voorstel, die eerder werden geuit door de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens, in de Eerste Kamer tot een uitvoerige en kritische behandeling leiden. De Tweede Kamer nam het voorstel aan op 17 december 2020, de dag dat het rapport “Ongekend Onrecht” van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslagaffaire werd gepubliceerd. “Met dit debacle zo vers in het geheugen verdient dit voorstel, dat de door Belastingdienst gehanteerde werkwijze in feite van een wettelijke basis voorziet, een grondige behandeling in de Kamer die de nadrukkelijke verantwoordelijkheid heeft voor het bewaken van de kwaliteit van wetgeving.”
Bron: https://bijvoorbaatverdacht.nl/syri-coalitie-aan-eerste-kamer-super-syri-blauwdruk-voor-meer-toeslagenaffaires/, 11 januari 2021.
Genomineerden Nederlandse Privacy Awards 2021 bekend!
Op 28 januari as. (de Europese Dag van de Privacy) worden tijdens de Nationale Privacy Conferentie van ECP en Privacy First de jaarlijkse Nederlandse Privacy Awards uitgereikt. Deze Awards bieden een podium aan bedrijven en overheden die privacy zien als een kans om zich positief te onderscheiden en privacyvriendelijk ondernemen en innoveren tot norm te maken.
Genomineerden
Dit jaar heeft opnieuw een groot aantal inzenders (waaronder meerdere overheidsorganisaties) zich voor deelname aan de Nederlandse Privacy Awards aangemeld. Na een eerste selectie en diverse gesprekken heeft de onafhankelijke vakjury de volgende genomineerden bepaald, in willekeurige volgorde:
NLdigital
NLdigital (voorheen Nederland ICT) is een branchevereniging in de digitale sector. Ze vertegenwoordigt 600 leden van start-up tot multinational. Veel van deze leden behoren tot het MKB en zijn verwerker. NLdigital heeft gezocht naar een manier om hun leden te ondersteunen bij het implementeren van de AVG op een wijze die verder gaat dan alleen het aanbieden van een 10-stappenplan.
Door het beschikbaar stellen van een model verwerkersovereenkomst afgestemd op de branche, de Data Pro Code en het Data Pro Statement, heeft NLdigital een concrete invulling gegeven van de AVG voor verwerkers in de digitale sector. De Data Pro Code is bovendien transparant met een openbare certificering, staat open voor niet-leden en zal toetsbaar zijn door een nog in te stellen onafhankelijk toezichthoudend orgaan. De Data Pro Code is bovendien goedgekeurd door de Autoriteit Persoonsgegevens. Daarmee heeft NLdigital als brancheorganisatie een innovatieve werkwijze gevonden voor het ondersteunen van leden bij de implementatie van de AVG.
Simple Analytics
Simple Analytics heeft een eenvoudige analysetool ontwikkeld om het bezoek aan websites te meten. Met deze betalende dienstverlening respecteren zij de “do-not-track” instelling van gebruikers door niets van hen op te slaan. Er worden geen cookies en advertenties geplaatst tijdens het bezoek aan een website.
Met de dienstverlening voor bedrijven en organisaties doorbreekt Simple Analytics de trend van mondiale aanbieders die gratis een analysetool aanbieden waarbij o.a. trackgegevens worden doorverkocht in de vorm van advertenties. Binnen 2 jaar maken al ruim 500 organisaties gebruik van deze dienstverlening die bewust kiezen om geen persoonsgegevens te verzamelen van bezoekers, maar uitsluitend geaggregeerde data gebruiken om analyses te maken.
Door op deze wijze bezoeksdata te analyseren wordt maximaal de privacy van burgers gerespecteerd die gebruik maken van het internet als informatiebron. Dit verdienmodel heeft bewezen levensvatbaar te zijn.
FCInet & Ministerie van Justitie en Veiligheid
FCInet Secretariat is onderdeel van een internationale samenwerking gericht op het bestrijden van economische misdrijven zoals belastingfraude, corruptie en witwassen. Als uitgangspunt daarbij geldt Connect, don't collect. Daartoe is Ma³tch ontwikkeld.
Via een wiskundig formalisme (hashing) versleutelt organisatie A (bundels van) persoonsgegevens op een zodanige wijze dat een ontvangende partij B de mogelijkheid heeft te controleren of een persoon die bij organisatie B bekend is ook bij organisatie A bekend is. De check vindt plaats in een beveiligde decentrale omgeving, waardoor organisatie A niet weet of er sprake is van een hit of niet. Pas als blijkt dat er een match is vindt de vervolgstap plaats waarbij ook daadwerkelijk informatie over de betreffende persoon door organisatie B bij organisatie A wordt opgevraagd.
FCInet is er in geslaagd om samen met het Ministerie van Justitie en Veiligheid een Privacy by Design toepassing concreet toepasbaar te maken in een internationale samenwerking. Alleen noodzakelijke gegevens worden uitgewisseld. Het toepasbaar maken van de techniek in een bestaand proces van gegevensuitwisseling heeft veel overredingskracht gevraagd binnen traditioneel ingerichte (internationale) overheidsorganisaties. De volharding en de potentie van de gebruikte techniek rechtvaardigen een nominatie voor dit initiatief.
Schluss
Schluss biedt een datakluis aan voor het beheer van persoonlijke gegevens. De datakluis die Schluss in ontwikkeling heeft geeft individuen verregaande mogelijkheden om hun gegevens te beheren en beschikbaar te stellen op basis van hun eigen voorwaarden.
Naast de technische voorziening van een veilige datakluis wil Schluss betrokkenen ook ondersteunen in de wijze waarop ze met hun gegevens om kunnen gaan. Daartoe onderzoekt Schluss de voordelen van een coöperatie bij het beheer van gegevens, en welke spelregels over het beschikbaar stellen van gegevens gebruikt zouden moeten worden.
Op deze wijze zet Schluss niet alleen in op technische innovatie maar ook op een organisatorisch innovatieve manier om de privacy van individuen beter te beschermen.
Nkey
Nkey is een inspirerende Privacy by Design oplossing, die als plug-in voor website en app bouwers gemakkelijk een deel van de privacy voldoende veilig kan inrichten.
De bouwer van je website, bijvoorbeeld een online shop, neemt een abonnement en ‘plugt je site erop in’, je betaalt per maand en je klanten kunnen zelf de beschikbaarheid van hun gegevens zien en bijhouden.
Nkey laat zien dat er goede mogelijkheden zijn om maximaal controle te houden over je persoonsgegevens en deze alleen te laten gebruiken met jouw toestemming.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De CoronaMelder app is inmiddels al door meer dan 4,3 miljoen mensen in Nederland gedownload. De app waarschuwt je op het moment dat je in de buurt bent geweest van iemand met corona. De app maakt gebruik van de technologie Bluetooth Low Energy. Via dit signaal kan gemeten worden of je in de buurt bent geweest van iemand die later positief is getest. Door de samenwerking met corona apps uit andere EU-landen krijg je ook een melding als je in contact bent geweest met een persoon die een corona-app gebruikt van een ander EU-land.
Gebruikers van de app ontvangen een melding nadat ze:
1. minimaal 15 minuten dicht bij iemand zijn geweest die later corona blijkt te hebben;
2. deze persoon de app ook gebruikt; en
3. deze persoon via CoronaMelder samen met de GGD aangeeft het coronavirus te hebben.
De app is een aanvulling op het bron- en contactonderzoek dat door de GGD wordt uitgevoerd. De app zelf slaat alleen statische gegevens op, zogenaamde wiskundige codes die om de 14 dagen worden verwijderd en niet te herleiden zijn tot een persoon. Mocht blijken dat de app-gebruiker corona heeft dan kan die ervoor kiezen om de wiskundig gegenereerde code op een server op te slaan, zodat andere gebruikers die mogelijk in de buurt zijn geweest geïnformeerd kunnen worden. De melding bevat alleen informatie over het feit dat je in buurt bent geweest van een besmet persoon en niet wie het was of waar dit is geweest.
STER
STER verzorgt alle reclame-uitingen voor de publieke omroep. Voor de online reclames heeft STER radicaal gebroken met de gebruikelijke aanpak om via ´cookies´ advertenties zoveel mogelijk af te stemmen op de kenmerken die over een persoon verzameld worden.
In plaats daarvan is STER overgestapt op een systeem dat uitsluitend gebruik maakt van informatie over het product dat bekeken wordt. Deze contextuele benadering van het aanbieden van advertenties blijkt in de praktijk net zo effectief als de gebruikelijke manier van advertentieselecties en biedt daarnaast nog een aantal extra voordelen, ook voor de adverterende partijen.
STER heeft deze stap gezet omdat duidelijk was dat het gebruik van persoonskenmerken voor het aanbieden van advertenties bij veel mensen irritatie opwekt. De Algemene Verordening Gegevensbescherming gaf het laatste zetje om over te stappen.
Door de nieuwe aanpak verdwijnen er partijen uit de keten die vooral dienden om persoonskenmerken te verzamelen en te verwerken voor adverteerders. Er blijft meer geld over voor de adverteerders. STER beheert de gehele advertentiecampagne in huis. Een door de STER ontwikkelde aanpak voegt automatisch trefwoorden aan de digitale content toe. STER geeft door aan adverteerders wat de effectiviteit van hun campagnes is geweest. Met deze aanpak heeft STER een technisch en organisatorisch model ontwikkeld dat beter aansluit op de privacybehoeften van betrokkenen, ten minste net zo effectief is als het oude systeem en minder kosten met zich meebrengt. Het model is naar andere domeinen buiten de publieke omroep over te brengen.'
4MedBox
4LifeSupport van 4MedBox zet de verhouding tussen bron en betrokkene in een ander daglicht. Het individu, de persoon, wordt als bron en bepaler beschouwd, die bepaalt welke partijen of professionals toegang tot de gegevens verkrijgen. Door het zelfbeschikkingsprincipe dat in het platform is verwerkt stelt het individuen in staat om vervolgens die data naar eigen inzicht bijvoorbeeld te delen of te verkopen aan door hen geselecteerde partijen. Het kan wat van de mensen vragen qua handigheid, begrip en inzicht, maar kan dan ook veel bieden op het vlak van zelfregie. Die heeft zeker te maken met privacy, maar werkt dan ook breder.
4LifeSupport staat nog aan het begin van een langer proces en vraagt nog uitwerking op een aantal onderdelen, maar de jury beoordeelt de aanpak en vorderingen als voldoende om het te nomineren.
Roseman Labs
Roseman Labs is door drie academici opgericht met als doel om moderne privacy technologieën zoals secure multiparty computation (MPC) breed en gemakkelijk toepasbaar te maken.
Multiparty computation stelt meerdere partijen in staat om berekeningen uit te voeren op hun gezamenlijke dataset, zonder deze data onderling te hoeven delen; alleen het resultaat van de berekening wordt bekend.
MPC is met name relevant voor sectoren waarin zowel data-privacy als samenwerking tussen meerdere stakeholders cruciaal is, zoals de financiële sector, de gezondheidssector, geo-informatiediensten, energiebedrijven, e-commerce en cyber-weerbaarheid.
Roseman Labs heeft Cranmera ontwikkeld, een MPC software engine waarmee in korte tijd domeinspecifieke applicaties op basis van MPC kunnen worden gebouwd. Voorbeelden van dergelijke applicaties zijn een enquêtesysteem waarbij de antwoorden van respondenten op basis van MPC versleuteld worden verwerkt, en een pseudonimisatie-oplossing met sterke privacygaranties voor interbancaire transactiemonitoring.
Jury Nederlandse Privacy Awards
De jury bestaat uit onafhankelijke privacy-experts uit diverse sectoren:
- Wilmar Hendriks, founder Control Privacy en lid Raad van Advies Privacy First (jury-voorzitter)
- Ancilla van de Leest, voorzitter Privacy First
- Paul Korremans, data protection & security professional, Comfort Information Architects, tevens bestuurslid Privacy First
- Marc van Lieshout, managing director iHub, Radboud Universiteit Nijmegen
- Alex Commandeur, senior adviseur BMC Advies
- Melanie Rieback, CEO en co-founder Radically Open Security
- Nico Mookhoek, privacy jurist en oprichter DePrivacyGuru
- Rion Rijker, privacy en informatiebeveiliging expert en IT-jurist, partner Fresa Consulting.
Uitreiking Awards
Tijdens de Nationale Privacy Conferentie op 28 januari as. worden alle genomineerde projecten door de inzenders aan het publiek gepresenteerd. De Nederlandse Privacy Awards zullen vervolgens worden uitgereikt in vier categorieën: 1) Consumentenoplossingen, 2) Bedrijfsoplossingen, 3) Overheidsdiensten en 4) Aanmoedigingsprijs.
Privacy First organiseert de Nederlandse Privacy Awards met steun van Stichting Democratie & Media en The Privacy Factory, in samenwerking met ECP. Wilt u graag ook (media)partner of sponsor van de Nederlandse Privacy Awards worden? Neem dan contact op met Privacy First!
Standpunt Privacy First inzake mondkapjesplicht
Onder de Corona-noodwet heeft het kabinet de mogelijkheid om allerlei beperkende maatregelen in te voeren, waaronder een brede mondkapjesplicht, tenzij de Tweede Kamer dit deze week verwerpt. Vandaag stuurde Privacy First hierover onderstaande email aan de Tweede Kamer:
Geachte Kamerleden,
Op 19 november jl. heeft het kabinet de Regeling aanvullende mondkapjesverplichtingen covid-19 bij u ingediend. Onder deze regeling zal het dragen van mondkapjes op talloze locaties (waaronder winkels, stations, luchthavens en onderwijs) per 1 december as. verplicht worden. Periodiek zal deze plicht door het kabinet – zonder instemming van het parlement – kunnen worden verlengd. Op basis van de Corona-noodwet heeft u momenteel zeven dagen de tijd om uw vetorecht uit te oefenen en de inwerkingtreding van een brede mondkapjesplicht te voorkomen. Uiterlijk op 26 november as. zult u dit in stemming kunnen brengen en de voorgestelde mondkapjesplicht kunnen verwerpen.
Over het dragen van mondkapjes is al maanden veel maatschappelijke discussie gaande. Standpunt van zowel het kabinet als het RIVM is herhaaldelijk geweest dat het dragen van een niet-medisch mondkapje nauwelijks effectief is ter bestrijding van het coronavirus. Wetenschappers lijken hierover verdeeld. Tegelijkertijd kan het dragen van mondkapjes ook averechts werken, d.w.z. de gezondheid van mensen juist schaden. Waar wel consensus over bestaat is dat het verplicht dragen van een mondkapje in juridische zin een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer en zelfbeschikking vormt. Dit valt daarmee onder het werkterrein van Privacy First. Het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer (privacy) is een universeel mensenrecht dat in Nederland wordt beschermd door zowel internationale en Europese verdragen als door onze nationale Grondwet. Iedere inbreuk op het recht op privacy dient daarom strikt noodzakelijk, proportioneel en effectief te zijn. Zo niet, dan is sprake van een ongerechtvaardigde inbreuk en derhalve een schending van het recht op privacy als mensenrecht en als grondrecht. Zolang het dragen van niet-medische mondkapjes ter bestrijding van het coronavirus niet effectief gebleken is en zelfs averechtse gezondheidseffecten kan hebben, kan van een maatschappelijke noodzaak ter invoering van een algemene mondkapjesplicht geen sprake zijn. Een dergelijke plicht zou dan immers neerkomen op een maatschappelijk experiment met onvoorziene consequenties. Dit past niet in een vrije democratische rechtsstaat. Privacy First adviseert u daarom om de voorgestelde regeling ter invoering van de mondkapjesplicht te verwerpen en het dragen van mondkapjes op vrijwillige basis te continueren.
Hoogachtend,
Stichting Privacy First
Privacy First roept Eerste Kamer op om Corona-noodwet te verwerpen
Aanstaande maandag en dinsdag debatteert en stemt de Eerste Kamer over één van de meest verregaande wetten die Nederland ooit gekend heeft. Gisteren stuurde Privacy First in dat verband onderstaande brief (pdf) aan de Eerste Kamer:
Geachte Kamerleden,
Begin deze week vindt in de Eerste Kamer het debat en de stemming plaats over een wetsvoorstel dat de afgelopen maanden terecht veel kritiek en onrust in de Nederlandse samenleving heeft veroorzaakt. Dit wetsvoorstel heet eufemistisch de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 en is beter bekend als de “Spoedwet”, “Noodwet” of “Coronawet”. Sinds de allereerste concept-versie van deze wet (mei 2020) heeft Privacy First diverse malen kritisch commentaar op het wetsvoorstel geleverd. Ons voornaamste punt van kritiek betrof het totalitaire karakter van deze wet: de minister zou per decreet talloze grondrechten kunnen gaan inperken en het parlement zou daarbij grotendeels buitenspel komen te staan. Dit aspect van de wet lijkt inmiddels slechts te zijn “gerepareerd” voorzover het de betrokkenheid van de Tweede Kamer betreft. Ook in de huidige versie van het wetsvoorstel krijgt de minister nog steeds een breed arsenaal aan beperkende middelen tot zijn beschikking. Daarbij staat de Eerste Kamer nog steeds grotendeels buitenspel. De Tweede Kamer zou inmiddels een “bekrachtigingsrecht” bij maatregelen onder de wet hebben, maar bij nader inzien blijkt dit slechts een verwerpingsrecht onder hoge tijdsdruk. Hieronder lichten wij dit kort toe.
Corona-noodwet als menukaart voor talloze inperkingen van grondrechten
Evenals eerdere versies biedt het huidige wetsvoorstel nog steeds alle mogelijkheden om talloze vrijheden, grondrechten en mensenrechten verregaand te kunnen inperken. Geen enkel segment van de samenleving blijft daarbij gespaard, denk bijvoorbeeld aan de vrijheid van beweging in de openbare ruimte, het openbaar vervoer, onderwijs en kinderopvang, openbare gelegenheden, horeca, evenementen, sport en recreatie, zorginstellingen etc, alles op straffe van hoge boetes. Getuige alle ontwikkelingen in de afgelopen maanden rijst daarbij inmiddels de vraag of de negatieve maatschappelijke, economische en sociale gevolgen van dergelijke maatregelen de veronderstelde positieve effecten niet verregaand en langdurig zullen (gaan) overtreffen. Naar analogie met vroegere uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens: in hoeverre is hier sprake van “destroying society on the ground of defending it?”
Eerste Kamer voortaan buitenspel
Privacy First zal er geen doekjes om winden: zodra u dit wetsvoorstel accordeert, zet u zichzelf als Eerste Kamer gedurende de rest van dit tijdsgewricht grotendeels buitenspel. De Corona-noodwet zal na inwerkingtreding immers voor onbeperkte duur kunnen blijven gelden; periodieke verlenging zal geschieden bij koninklijk besluit en zonder parlementaire goedkeuring. Onder deze wet zullen door de minister (en diens onbekende opvolger(s)) talloze draconische maatregelen genomen kunnen worden, waarbij u als Kamerlid het nakijken zult hebben. Bij iedere nieuwe ministeriële regeling onder de Corona-noodwet zal immers louter de Tweede Kamer het recht hebben om deze binnen een week te verwerpen, waardoor de betreffende regeling niet in werking zal treden (of, bij spoedregelingen, buiten werking zal worden gesteld). Een dergelijk recht krijgt de Eerste Kamer echter niet. Een amendement van die strekking werd in de Tweede Kamer immers recentelijk verworpen.[1] Daarmee heeft de Tweede Kamer de Eerste Kamer in de Corona-crisis buitenspel gezet, in strijd met de systematiek die bijvoorbeeld bij noodsituaties geldt onder art. 103 Grondwet. Los van de vraag of er reeds sprake is van een noodsituatie (quod non), zou dit voor uw Kamer voldoende reden moeten zijn om dit wetsvoorstel geheel te verwerpen.
Tweede Kamer heeft slechts recht van verwerping i.p.v. bekrachtiging van maatregelen
Ten onrechte is de afgelopen tijd (door Kamerleden en zelfs door de Raad van State) gesuggereerd dat maatregelen onder de Corona-noodwet pas in werking kunnen treden nadat de Tweede Kamer hiermee heeft ingestemd.[2] De betreffende passage in het huidige wetsvoorstel (art. 58c lid 2-3) leest echter als volgt: “Indien binnen [een week] de Tweede Kamer besluit niet in te stemmen met de regeling, vervalt deze van rechtswege.” (onderstreping toegevoegd) Dit is dus geen recht van bekrachtiging, maar een recht van verwerping dat actieve besluitvorming vergt, dit alles onder hoge tijdsdruk. Hoe zal dit uitpakken tijdens het Kerstreces? Zie ter vergelijking het bekrachtigingsrecht zoals dat bij noodmaatregelen geldt onder art. 176 Gemeentewet. Het is aan uw Kamer om de interpretatie en toepassing van art. 58c lid 2-3 onder het huidige wetsvoorstel te laten verduidelijken. Tevens adviseert Privacy First u om alsnog een sterker bekrachtigingsrecht voor zowel de Tweede als Eerste Kamer af te dwingen en daartoe het huidige wetsvoorstel te verwerpen. Het behoud van onze vrije democratische rechtsstaat is daarmee het meest gediend.
Hoogachtend,
Stichting Privacy First
[1] Zie Kamerstukken II, 2020-2021, 35526, nr. 49.
[2] Zie de plenaire vergadering over het wetsvoorstel in de Tweede Kamer, 7-8 oktober 2020. Zie tevens de brief van de vice-president van de Raad van State met voorlichting over het wetsvoorstel d.d. 22 oktober 2020, Kamerstukken I, 2020-2021, 35526, nr. F, p. 10 (1e alinea) en p. 12 (1e alinea).
Ministerie stuurt via achterkamers alsnog aan op een centraal landelijk EPD
Het nieuwe 'Landelijk EPD': overbodig, onwenselijk en onaanvaardbaar
Het Ministerie van VWS is, buiten het zicht van de Tweede Kamer om, actief betrokken bij een nieuwe variant van het 'Landelijk EPD’: de Online Toestemmingsvoorziening (OTV/Mitz) van het Informatieberaad Zorg. Naast kritische inbreng in een open consultatie stuurde Privacy First hierover begin deze week een alarmerende brief aan de Tweede Kamer.
Privacy First acht het voorstel voor de Online Toestemmingsvoorziening (OTV/Mitz) overbodig, onwenselijk, onaanvaardbaar en een ernstige schending van de privacy van patiënten.
De OTV is een doorontwikkeling van het Landelijk Schakelpunt (LSP), de implementatie van het in 2011 door de Eerste Kamer verworpen ‘Landelijk EPD’. Ondanks dat de Minister van Medische Zorg en Sport bij herhaling stelt te koersen op een gegevensuitwisseling binnen het zorgproces, blijft het Informatieberaad Zorg volharden in het gebruik van een gecentraliseerde infrastructuur.
Voor patiënten heeft dit draconische gevolgen: zeg je ’nee’ tegen deelname aan de OTV, dan kunnen er geen medische gegevens meer worden uitgewisseld. Zelfs het versturen van een recept, of een papieren dossier, is dan niet meer mogelijk. Op deze wijze worden patiënten gedwongen het medisch beroepsgeheim te doorbreken en een brede, ongerichte ontsluiting van hun medische gegevens te accepteren.
In 2014 werd het recht op een ‘opt-in’ in de wet verankerd. Dat wordt via de OTV nu effectief ongedaan gemaakt. Het Informatieberaad Zorg neemt samen met Zorgverzekeraars Nederland plaats op de stoel van de wetgever. Privacy First acht dat vanuit democratisch oogpunt pertinent onaanvaardbaar.
Vervolgens bleek de ‘open consultatie' hierover alles behalve ‘open'. Inzenden mocht naar een emailadres. Over de andere inbreng wordt niet gecorrespondeerd. Andere inbreng die we kennen is van Stichting NUTS, Whitebox en ZorgICTzorgen.
Wordt vervolgd...
Klik HIER voor de inbreng van Privacy First bij de consultatie (pdf).
Klik HIER voor de brief van Privacy First aan de Tweede Kamer (pdf).
Inschrijving Nederlandse Privacy Awards 2021 geopend!
Begin 2021 worden door Stichting Privacy First de jaarlijkse Nederlandse Privacy Awards uitgereikt.
Er zijn 4 categorieën waarvoor inschrijvingen genomineerd kunnen worden:
-
categorie Consumentenoplossingen (van bedrijven voor consumenten)
-
categorie Bedrijfsoplossingen (binnen een bedrijf of business-to-business)
-
categorie Overheidsdiensten (van de overheid voor burgers)
-
Aanmoedigingsprijs voor een baanbrekende technologie of persoon.
“De Coronacrisis laat zien, naast natuurlijk gezondheid en zorg, hoe actueel het belang van zorgvuldige omgang met persoonsgegevens is. Technische mogelijkheden, politieke ambities, commercieel streven en zorgwensen moeten voortdurend tegen het licht gehouden worden qua privacy. Niet omdat we tegen ontwikkeling zijn, maar omdat die respect voor de persoonlijke levenssfeer moet hebben. Deze positieve en constructieve benadering van privacy is de essentie van de Nederlandse Privacy Awards”, aldus Wilmar Hendriks, voorzitter van de jury.
Voorwaarden voor deelname
Voorwaarde voor deelname is dat u reeds met uw privacy-innovatie aan de slag bent. U bent de ideefase voorbij en kunt al iets van het project in uitvoering laten zien. U zorgt met uw project voor inspiratie bij andere organisaties waardoor privacy niet wordt gezien als een belemmering, maar als een kans!
De eerste selectie bestaat uit een screening waarop met de volgende zaken wordt omgegaan:
Ten aanzien van het product, proces of dienst:
Waardering van privacy
De Nederlandse Privacy Awards zijn gericht op een positieve(re) waardering van gegevensbescherming. Het product, proces of dienst levert hierop merkbare toegevoegde waarde.
Maatschappelijke impact
In hoeverre draagt het product, proces of dienst merkbaar bij aan de privacybescherming van de consument/gebruiker/burger? Staat de betrokkene hierin centraal? Welke maatschappelijke waarde wordt hiermee ondersteund? Is daarbij aandacht voor ethische aspecten en de maatschappelijke impact?
Innovatief vermogen
Is of biedt het product, proces of dienst een noviteit op privacygebied en heeft het zich in de markt nog niet uitgebreid technisch en/of commercieel bewezen? Is het voldoende innovatief en onderscheidend van bestaande commerciële producten of diensten of maatschappelijke dienstverlening?
Zelfredzaamheid
Is het product, proces of dienst binnen een reële termijn (ca 3 jaar) economisch realiseerbaar? Is er een businessmodel? Voor overheidsgerelateerde inzendingen: is er voldoende politiek, bestuurlijk en maatschappelijk draagvlak (te realiseren)?
Risicoanalyse
Is voor het product, proces of dienst een risico-analyse uitgevoerd (uitgaande van de (beoogde) verwerking)? Zijn daarbij waar nodig mitigerende maatregelen genomen? Welke?
Ten aanzien van de inzendende organisatie:
Privacyverantwoordelijke
Heeft de inzendende organisatie een FG (als dit verplicht is) of is er een privacyadviseur?
Privacy policy
Wordt een privacy policy gecommuniceerd en toegepast wanneer persoonsgegevens worden verwerkt?
Privacy awareness
Is privacy awareness herkenbaar in de beginselen van de organisatie? In hoeverre worden stakeholders betrokken bij ontwikkeling, ontwerp en uitvoering?
Bepalen van de genomineerden
Organisaties kunnen zich t/m 1 oktober 2020 aanmelden voor de Awards door een email met korte toelichting over het betreffende Privacy Project en antwoord op bovengenoemde criteria te sturen naar Privacy First via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Medio december 2020 hoort u of u tot de genomineerden behoort. De mogelijkheid bestaat dat de jury een aangekondigd (vertrouwelijk) bedrijfsbezoek aan de genomineerden zal brengen. Indien u genomineerd wordt ontvangt u van Privacy First tevens een uitnodiging om een korte pitch tijdens de Awards-uitreiking voor te bereiden.
Voorschriften pitch
● Maximaal 3 minuten
● U gebruikt een Powerpoint presentatie (maximaal 3 sheets)
● De presentatie bevat in ieder geval de volgende onderdelen:
o Organisatienaam
o Privacy project omschrijving
o Doel en behaalde resultaten.
Jury
De jury bestaat uit onafhankelijke privacy-experts uit diverse sectoren:
> Wilmar Hendriks, founder Control Privacy en lid Raad van Advies Privacy First (jury-voorzitter)
> Paul Korremans, data protection & security professional, Comfort Information Architects, tevens bestuurslid Privacy First
> Marc van Lieshout, managing director iHub, Radboud Universiteit Nijmegen
> Alex Commandeur, senior adviseur BMC Advies
> Melanie Rieback, CEO en co-founder Radically Open Security
> Nico Mookhoek, privacy jurist en eigenaar NMLA
> Piek Visser-Knijff, data-ethicus en eigenaar Filosofie in actie
> Rion Rijker, privacy en informatiebeveiliging expert en IT-jurist, partner Fresa Consulting.
Om te garanderen dat de verkiezing van de Awards objectief verloopt, is het niet toegestaan dat de jury een deelname beoordeelt van de eigen organisatie of een organisatie waar een jurylid een belang bij heeft.
Privacy First organiseert de Nederlandse Privacy Awards met steun van Stichting Democratie & Media, in samenwerking met ECP. Wilt u graag (media)partner of sponsor van de Nederlandse Privacy Awards worden? Neem dan contact op met Privacy First!