Door Jeroen van der Ham 

Nadat PC Active onlangs de OV-chipkaart had gekraakt door het terugzetten van zogeheten images op anonieme OV-chipkaarten, was het hek van de dam. De benodigde software zou niet door PC Active aan anderen beschikbaar gesteld worden, maar raakte vrij spoedig toch verspreid. Journalisten en Kamerleden die vervolgens met de software experimenteerden kwamen snel tot de conclusie dat het hacken van een OV-chipkaart niet zo moeilijk was als Trans Link Systems (het bedrijf achter de OV-chipkaart) het publiek eerder had voorgespiegeld. Ook bleek dat de fraudedetectie flink gefaald had: veel fraudegevallen waren niet gedecteerd of omzeild. Dit ondanks de verwachting van de directeur van TLS dat niemand met de OV-chipkaart zou gaan frauderen, want "het mag niet, dus doe je het niet".

Nog geen week na de eerste hack werd een volgende bekendgemaakt: het bleek mogelijk om op je eigen computer de OV-chipkaart in te checken en zo gratis met de trein te kunnen reizen. Dit omzeilt de fraudedetectie omdat er niet op het station ingecheckt wordt; met de controleapparatuur van conducteurs is dit niet te detecteren. Ook deze software kwam vervolgens op het internet beschikbaar.

Als klap op de vuurpijl raakte tevens bekend dat het met een speciaal aangepaste OV-chipkaart mogelijk is om NS-kaartautomaten te laten crashen. Die automaten moeten dan vervolgens handmatig herstart worden. Dit zou een voorbode kunnen zijn voor verder misbruik van kaartautomaten. Het laten crashen is immers vaak een eerste stap naar verder misbruik, zoals ook bij de iPhone en de Playstation3 te zien was.

De huidige problemen zullen niet snel opgelost zijn. Een nieuw model OV-chipkaart zal niet meteen een oplossing bieden: deze week werd bekend dat een oud en nieuw systeem niet zomaar naast elkaar kunnen bestaan. De huidige kaarten zijn nog vijf jaar geldig en tot die tijd kan het oude systeem niet uitgeschakeld worden. Een nieuwe OV-chipkaart zal tot die tijd het oude systeem emuleren en daardoor veel problemen met zich mee blijven dragen.

Na het bekend worden van de eerste problemen is de verplichte invoering van de OV-chipkaart in een aantal provincies met een maand uitgesteld. De vraag is wat er gaat gebeuren nu er intussen nog meer problemen aan het licht zijn gekomen.