"Het systeem dat aan de grens kentekenplaten registreert, wordt later ingevoerd. Critici vrezen voor de privacy van burgers en denken dat de overheid aan het terugkrabbelen is.

De invoering van een nieuw camerasysteem bij Nederlandse grensovergangen heeft vertraging opgelopen. Het detectiesysteem van de Koninklijke Marechaussee, bekend onder de opmerkelijke naam @migo-boras, zou vanaf dit jaar de kentekenplaten van alle passerende auto's inlezen en digitaal opslaan. Het systeem wordt nu waarschijnlijk pas vanaf deze zomer ingevoerd.

Dat blijkt uit een brief van minister voor Immigratie Gerd Leers (CDA) die hij eind vorig jaar aan de Tweede Kamer stuurde. Verder belooft Leers in zijn brief dat de nieuwe camera's maximaal zes uur per dag en negentig uur per maand gebruikt zullen worden. Recent vrijgekomen stukken, gepubliceerd op de website Sargasso, tonen echter aan dat dit niet het oorspronkelijke plan was voor het cameratoezicht. Uit de rapporten blijkt dat het detectiesysteem, waarvan de ontwikkeling zo'n negentien miljoen euro heeft gekost, is ontworpen om passerende voertuigen continu te registreren. Ook zou het systeem de marechaussee alarmeren als het systeem een verdacht reispatroon van een bepaald voertuig bespeurt. 'De regering is aan het terugkrabbelen', oordeelt mensenrechtenjurist Vincent Böhre (32), werkzaam bij de stichting Privacy First, een stichting die opkomt voor de privacy van burgers. 'De minister is bang om te worden teruggefloten door de Europese Commissie in Brussel.' In november stuurde Brussel, na klachten uit Duitsland over het invoeren van voertuigregistratie bij de grens, een brief met vragen naar de minister. Leers moet nog op deze brief reageren.

strijdig

Volgens Böhre zet het plan van de minister 'de bijl aan het Schengenverdrag', het Europees verdrag dat het vrij verkeer van personen in Europa garandeert. Door het verdrag zijn ook de grensposten tussen EU-landen opgeheven. Die permanente grenscontrole komt nu op deze manier weer terug, vindt Böhre. 'Naar mijn mening is het systeem strijdig met het Schengenverdrag. Het ontbreekt de minister aan wetgeving om zulke grenscontroles in te voeren.' Volgens de minister zijn er in het ­Schengenverdrag 'geen bepalingen opgenomen over cameratoezicht'. Door het registreren van voertuigen die regelmatig de grens oversteken kan de marechaussee inzicht krijgen in de in- en uitreispatronen. Dat zou helpen bij het bestrijden van bijvoorbeeld mensensmokkel. De nieuwe camera's komen te hangen bij de vijftien grootste grensovergangen met België en Duitsland.

twijfels

Jaap-Henk Hoepman, onderzoeker computerbeveiliging en privacy aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, heeft zijn twijfels over de doeleinden van het nieuwe camerasysteem. 'Ik ben verbaasd dat het wordt ingevoerd. Normaal selecteert de marechaussee verdachte auto's die de grens passeren. Nu wordt iedereen geregistreerd als een potentiële verdachte. Dat vind ik best een zorgelijke ontwikkeling. Het is mij niet duidelijk hoe het systeem straks gaat werken en hoe lang de informatie bewaard blijft. Er is wetgeving in de maak zodat de politie kentekennummers van auto's maximaal vier weken digitaal mag opslaan, maar ik weet niet of dat ook geldt voor dit systeem.' Daarnaast is het mogelijk dat de functies van @migo-boras in de toekomst worden uitgebreid, vermoeden beide privacy-experts. Hoepman: 'Je ziet dat zo vaak. Als een informatiesysteem met een specifiek doel is opgebouwd, wordt later besloten om er ook andere dingen mee te doen. En uit de vrijgekomen stukken blijkt dat het systeem is gebouwd om op ieder moment te kunnen meten.' Böhre vindt dat door de registratie 'de goeden onder de kwaden lijden'. 'Je mag pas inbreuk maken op de privacy bij verdenking van een misdrijf. Dus ook het voorstel van Leers, waarbij niet permanent wordt geregistreerd, kan niet door de beugel.'"

Bron: Nederlands Dagblad, 9 jan. 2012.