"Vingerafdruk op paspoort schendt mogelijk recht op privacy, vindt Raad van State. Pas over een à anderhalf jaar meer duidelijkheid.

De Raad van State twijfelt of de Nederlandse overheid burgers mag verplichten vingerafdrukken af te staan voor een paspoort of identiteitskaart.

De regel schendt mogelijk het recht op privacy en daarom vraagt Nederlands hoogste rechtscollege advies aan het Hof van Justitie in Luxemburg. Dat heeft de Raad van State gisteren besloten in vier zaken tegen gemeenten die burgers een paspoort hadden geweigerd omdat zij geen vingerafdrukken wilden geven.

De Raad is er niet van overtuigd dat de vingerafdrukken nodig zijn om misbruik van reisdocumenten te voorkomen. Bovendien moet duidelijk worden of de overheid de plicht heeft om te waarborgen dat de vingerafdrukken alléén voor paspoorten en id-kaarten worden gebruikt.

Het duurt een tot anderhalf jaar voordat het Hof met een antwoord komt en tot die tijd liggen de zaken in Nederland stil.

De stichting Privacy First is blij met de kritische houding van de Raad van State. "Dat is meer dan we hadden gehoopt, het kan spannend worden", zegt jurist Vincent Böhre. "Het lijkt erop dat de Europese verordening weleens onrechtmatig zou kunnen zijn."

Een Duitse rechter toonde zich in mei dit jaar ook kritisch over de regelgeving en stelde het Luxemburgse Hof soortgelijke vragen over de vingerafdrukken. De Europese regel uit 2009 verplicht burgers om een afdruk van een duim en een vinger af te geven als zij een paspoort aanvragen. Deze informatie wordt opgeslagen in een chip in het document en moet misbruik door criminelen en terroristen voorkomen. Maar Duitse juridische experts stelden dat de pasfoto én de vingerafdrukken een ernstige inbreuk waren op iemands rechten, omdat de maatregel zijn doel voorbij schiet. Ook zo'n zogeheten biometrisch paspoort is niet waterdicht, stelden de deskundigen. Bovendien zijn er volgens hen genoeg manieren om de controles te omzeilen, waardoor de verzameling van vingerafdrukken van alle burgers weinig zin heeft. De privacy van goedwillende mensen zou dan zwaarder moeten wegen.

Burgerrechtenvereniging Vrijbit is niet blij met het uitstel. De mensen die zij bijstaat, kunnen voorlopig geen paspoort aanvragen. Vrijbit stelt dat de overheid deze mensen zo lang een vingerafdrukvrije id-kaart moet geven. Dat weigert het Rijk nog, maar dat kan veranderen als de Tweede Kamer snel instemt met het plan van het kabinet om vingerafdrukken niet langer voor id-kaarten te verplichten."

Bronnen: BN/DeStem, De Stentor, Apeldoornse Courant, Deventer Dagblad, Dagblad Flevoland, Gelders Dagblad, Sallands Dagblad, Veluws Dagblad, Nieuw Kamper Dagblad, Zwolse Courant, Brabants Dagblad, Dagblad De Limburger, Zutphens Dagblad, Twentse Courant Tubantia, Eindhovens Dagblad, Noordhollands Dagblad, Enkhuizer Courant, Leeuwarder Courant, Dagblad Zaanstreek, Alkmaarsche Courant, De Gelderlander, Haarlems Dagblad, Limburgs Dagblad & Provinciale Zeeuwse Courant, 29 september 2012.