Toon items op tag: Privacy First

"Over enkele weken zal het mogelijk worden om een ID-kaart aan te vragen zonder dat daar vingerafdrukken voor moeten worden afgestaan. Dat meldt de stichting Privacy First. Onlangs werd de Paspoortwet gewijzigd, waardoor vingerafdrukken niet meer voor een ID-kaart zijn verplicht.

Hoewel er inmiddels geen vingerafdrukken meer hoeven worden afgenomen bij de aanvraag van een nieuwe identiteitskaart, blijkt in de praktijk dat deze wetswijziging nog niet bij Nederlandse gemeenten is doorgevoerd. Uit telefonische navraag door Privacy First bij het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat ID-kaarten zonder vingerafdrukken waarschijnlijk pas later deze maand en 'uiterlijk begin februari' overal beschikbaar zullen zijn.

Aanpassingen

Volgens het ministerie heeft dit te maken met de vereiste aanpassingen van de gemeentelijke software. "Waarom deze technische aanpassingen niet tijdig voorbereid en geïmplementeerd zijn is een raadsel, aangezien reeds maandenlang duidelijk was dat de betreffende wijziging van de Paspoortwet door de Eerste Kamer unaniem zou worden aangenomen", stelt Privacy First.

De unanieme wetswijziging dateert van 17 december vorig jaar, maar is tot op heden niet gepubliceerd in het Staatsblad, waardoor de inwerkingtreding ervan vooralsnog geblokkeerd is. In september 2013 had minister Plasterk de invoering van ID-kaarten zonder vingerafdrukken per januari 2014 in het vooruitzicht gesteld.

Privacy First roept minister Plasterk dan ook op om de recente wetswijziging per direct te publiceren en vanaf heden ID-kaarten zonder vingerafdrukken aan burgers te verstrekken. (...)"

Bron: Security.nl, 7 januari 2014.

N.a.v. een recente wijziging van de Paspoortwet zouden inmiddels geen vingerafdrukken meer hoeven worden afgenomen bij de aanvraag van een nieuwe identiteitskaart. (Voor paspoorten blijft de verplichte afname van vingerafdrukken voorlopig helaas bestaan.) In de praktijk is deze wetswijziging echter nog niet bij Nederlandse gemeenten doorgevoerd. Uit telefonische navraag door Privacy First bij het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) blijkt dat ID-kaarten zonder vingerafdrukken waarschijnlijk pas later deze maand ("uiterlijk begin februari") overal beschikbaar zullen zijn. Dit i.v.m. de "vereiste aanpassingen van de gemeentelijke software", aldus BZK. Waarom deze technische aanpassingen niet tijdig voorbereid en geïmplementeerd zijn is Privacy First een raadsel, aangezien reeds maandenlang duidelijk was dat de betreffende wijziging van de Paspoortwet door de Eerste Kamer unaniem zou worden aangenomen. Deze unanieme wetswijziging dateert van 17 december jl. maar is tot op heden niet gepubliceerd in het Staatsblad, waardoor de inwerkingtreding ervan vooralsnog geblokkeerd is. In september 2013 had minister Plasterk de invoering van ID-kaarten zonder vingerafdrukken per januari 2014 in het vooruitzicht gesteld. Het huidige uitstel brengt burgers die zonder geldige ID-kaart door het leven gaan (wegens hun legitieme weigering om vingerafdrukken te laten afnemen) nog verder in de maatschappelijke problemen waarin velen van hen de laatste jaren zijn geraakt. Zonder geldige ID-kaart immers geen nieuw arbeidscontract, geen nieuw huis, geen uitkering, geen studie, etc. etc. etc.

Privacy First doet hierbij een dringende oproep aan minister Plasterk om de recente wetswijziging per direct te publiceren en vanaf heden ID-kaarten zonder vingerafdrukken aan burgers te verstrekken. Privacy First behoudt zich het recht voor de minister hiertoe te verplichten middels een kort geding bij de rechtbank Den Haag.

Update 10 januari 2014: vanaf maandag 20 januari as. worden er geen vingerafdrukken meer afgenomen bij de aanvraag van een ID-kaart, zo maakte minister Plasterk vandaag bekend. Een eventueel kort geding van Privacy First is daarmee van de baan.

Update 17 januari 2014: de wetswijziging ter invoering van ID-kaarten zonder vingerafdrukken is vandaag gepubliceerd in het Staatsblad. Zie tevens het bijbehorende Koninklijk Besluit. De wetswijziging treedt in werking per maandag 20 januari as.

Stichting Privacy First nodigt u graag uit voor haar Nieuwjaarsborrel! Deze zal plaatsvinden op donderdagavond 16 januari as. in het CREA Theater van de Universiteit van Amsterdam. Als gastsprekers hebben wij Jacob Kohnstamm en Simon Davies uitgenodigd. De heer Kohnstamm is voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens (CBP) en van de Artikel 29-werkgroep waarin alle privacytoezichthouders binnen de EU zijn verenigd. Tevens is hij voorzitter van het Executive Committee van de International Conference for Data Protection and Privacy Commissioners. De heer Davies is oprichter en voormalig directeur van Privacy International. Momenteel is hij gastonderzoeker bij het Instituut voor Informatierecht (IViR) en het Amsterdam Platform for Privacy Research (APPR). Beiden zullen een lezing houden over actuele ontwikkelingen op het gebied van de bescherming van persoonsgegevens, in het bijzonder de nieuwe EU-Verordening inzake gegevensbescherming. Hierna volgt discussie onderling en met het publiek. Moderator tijdens de avond is Bart van der Sloot. De heer Van der Sloot is coördinator van het APPR en onderzoeker bij het IViR.

Datum: donderdag 16 januari 2014, aanvang 20.00u. Inloop vanaf 19.30u.
Locatie: CREA Theater, Nieuwe Achtergracht 170 Amsterdam. Lezing en discussie in de CREA Theaterzaal, gevolgd door Nieuwjaarsborrel in het CREA Café. Klik HIER voor een routebeschrijving .

Klik HIER voor de uitnodiging zoals Privacy First die aan haar netwerk verzond (pdf). Wilt u voortaan directe uitnodigingen voor onze evenementen ontvangen? Mail ons! Dan zetten wij u op onze mailinglist.

'Voorvechters privacyrechten zien kleine lichtpuntjes 

Ik heb niks te verbergen, dus ze mogen alles van me weten. Dat was de afgelopen jaren de maatschappelijke teneur in het privacydebat. En deels is dit nog het geval. Bij privacyrechtenorganisatie Privacy First gruwelen ze van die redenering. Maar de voorvechters van fatsoenlijke omgang met persoonsgegevens zien inmiddels lichtpuntjes.

Het grote probleem van de databanken die de overheid bouwt, is dat ze compleet strijdig zijn met het belangrijkste principe van onze rechtsstaat. Namelijk: je bent pas verdachte en onderwerp van onderzoek bij een redelijke verdenking. Tegenwoordig geldt met het verzamelen van informatie over ons allemaal het principe: iedereen is schuldig tot het tegendeel bewezen is, zegt directeur Vincent Böhre van Privacy First.

Oprichter van de organisatie is Bas Filippini. Als ondernemer maakte hij zijn vermogen in de IT- industrie. Daardoor stelt hij uit eerste hand te kunnen zeggen dat 'de overheid bezig is een perfect elektronisch concentratiekamp te bouwen.'

Dat gebeurt allemaal vanuit wantrouwen van de burger, verzucht Filippini. De meeste van deze ontwikkelingen zijn technologisch gedreven. Iets kan, dus gaan we het ook doen. Er wordt veel te weinig nagedacht over de vraag: 'Is het wel echt nodig en wat bereiken we ermee? Het enige dat wij er tegenover kunnen zetten zijn rechtszaken en claims. Je houdt je niet aan de wet? Hup een claim van een miljoen aan je broek. We hebben een serie procedures lopen.

Gelukkig zie je dat rechters ontvankelijk zijn voor argumenten. Zo zijn we bijzonder blij met het vonnis van de rechtbank Oost-Brabant uit november dit jaar in de zaak aangespannen door parkeerbedrijf SMS Parking. De rechter oordeelde dat de fiscus niet alle parkeerdata mag opvragen, alleen omdat ze daarmee makkelijk zakelijke rijders die hun bijtelling niet betalen kunnen pakken. Wat ons betreft is dit echt een keerpunt.'

Bron: Telegraaf, zaterdag 28 december 2013, sectie Reportage, p. 5. Ook online beschikbaar op Telegraaf.nl.

In de week van 25 november 2013 zond KRO's Goedemorgen Nederland een vijfdelige serie uit over privacy. In deel 1 en deel 2 kwam o.a. Vincent Böhre van Privacy First aan het woord. Beluister hieronder beide fragmenten:

Deel 1

De gemeente Amsterdam wil binnenkort de regels voor erfpacht gaan herzien. Reden voor Stichting Erfpachters Belangen Amsterdam (SEBA) om middels een petitie een lokaal referendum over erfpacht af te dwingen. Dit tot ergernis van lokale partijen PvdA en GroenLinks die vrezen voor 'misleiding' van burgers door 'handtekeningenjagers'. PvdA en GroenLinks bleken deze week zelfs heimelijke geluidsopnamen te hebben gemaakt van vrijwilligers en werkstudenten die handtekeningen verzamelden voor het erfpachtreferendum. In de optiek van Privacy First hebben PvdA en GroenLinks daarmee waarschijnlijk een onrechtmatige daad begaan; zie art. 6:162 BW. (Volgens andere juristen is er zelfs sprake van een strafbaar feit onder art. 139b Sr.) Bekijk hieronder het commentaar van Privacy First op lokale televisiezender AT5 en klik HIER voor het AT5-nieuwsbericht: 

Journaal (AT5, 28 nov. 2013):

De Stelling van Amsterdam (AT5, 28 nov. 2013):

Update: zelfs Nieuwsuur besteedt aandacht aan de affaire; klik HIER. SEBA heeft inmiddels aangifte tegen PvdA en GroenLinks gedaan.

"Het bedrijf SMS Parking hoeft geen parkeergegevens van klanten aan de Belastingdienst te geven. Dat bepaalde de rechter gisteren. De overheid hoeft niet van iedereen te weten wie waar parkeert.

Het recht van de Belastingdienst om privacygevoelige informatie over burgers op te vragen is minder groot dan gedacht. De rechtbank in Den Bosch oordeelde gisteren dat het bedrijf SMS Parking geen parkeergegevens van klanten hoeft over te dragen. Het verstrekken van informatie aan de overheid over welke automobilist waar parkeerde en wanneer precies, is een te grote inbreuk op de privacy.

'Iedere burger moet in beginsel een auto kunnen parkeren op een door die burger verkozen plaats in Nederland, zonder dat de overheid behoeft te weten dat hij dat doet en waarom hij dat doet', aldus het vonnis in een kort geding dat de Belastingdienst tegen SMS Parking had aangespannen. Het is de eerste keer dat de Belastingdienst wordt teruggefloten bij het massaal verzamelen van locatiegegevens van automobilisten.

Via de diensten van SMS Parking kunnen automobilisten met hun mobiele telefoon voor een parkeerplaats betalen. Met de parkeergegevens over 2012 wilde de fiscus controleren of leaserijders niet méér privékilometers maakten dan ze via hun rittenadministratie opgaven. SMS Parking weigerde de gegevens over te dragen om de privacy van klanten te beschermen. Directeur Mladen Ciric zei eerder bang te zijn dat de informatie door datalekken bij de fiscus op straat zou komen. De advocaat van het bedrijf betoogde dat de gegevensvordering van alle parkeertransacties disproportioneel is, omdat leaserijders maar een beperkt deel van het klantenbestand uitmaken.

Concurrenten werkten wel mee

Eerder voldeden concurrenten als Parkmobile en Yellowbrick wel aan de vordering door de fiscus. Op basis van de informatie die zij gaven, zijn al naheffingen aan leaserijders opgelegd. Dat kan weleens voorbarig zijn geweest. Dat de bedrijven meewerkten is niet zo vreemd, want de bevoegdheden van de Belastingdienst om informatie op te vragen, leken tot nu toe vrijwel onbeperkt. Zo verwees de rechter gisteren naar een uitspraak van de Hoge Raad in 1974. (...) Ook daarna liet de Hoge Raad meerdere malen het belang van de fiscus om belastingontduiking op te sporen zwaarder wegen dan het recht van burgers op privacy. Dat recht is vastgelegd in artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

De rechter in Den Bosch oordeelde gisteren anders. Een belangrijke reden daarvoor is dat de overheid tegenwoordig toegang heeft tot allerlei databanken met gegevens waaruit het gedrag van burgers valt af te leiden. Denk bijvoorbeeld aan informatie over wie wanneer met wie belde en vanaf welke locatie. Deze gegevens worden een jaar bewaard en politie en opsporingsdiensten hebben er toegang toe. ,,Waar steeds meer informatie wordt vastgelegd, dringt zich in het maatschappelijke debat steeds vaker de vraag op wat de hoofdregel van artikel 8 EVRM voor de burger nog waard is", aldus de rechter.

Het veelgehoorde 'wie niets te verbergen heeft, heeft ook niets te vrezen' moet volgens de rechtbank niet het uitgangspunt zijn bij het opvragen van gegevens door de overheid. ,,Het dagelijks doen en laten van de burgers gaat de overheid niets aan." Dat is volgens het vonnis de juiste vertaling van het EVRM.

Sleepnetmethode

Daarop kan alleen een uitzondering worden gemaakt vanwege 'zeer zwaarwegende collectieve belangen'. Naleving van de belastingwetgeving kan zo'n belang zijn, maar de ,,fishing expedition ten aanzien van alledaags gedrag van burgers om te zien of die sleepnetmethode 'hits' oplevert" gaat volgens de rechtbank te ver.

In een reactie op het vonnis zei een woordvoerder van de Belastingdienst gisteren dat de fiscus in hoger beroep gaat. (...)

Kentekenfoto's van de politie

Daarnaast krijgt de Belastingdienst wekelijks een databestand van de politie met gegevens over wiens auto waar op de snelweg heeft gereden. Dat soort informatie wordt vastgelegd met politiecamera's die kentekens registreren. Ook hiermee controleert de fiscus vooral of leaserijders niet te veel privékilometers rijden. Volgens het College Bescherming Persoonsgegevens is het opslaan van de foto's die de camera's maken illegaal. Er lopen diverse rechtszaken van automobilisten die vinden dat hun privacy op deze manier te veel wordt aangetast. Een uitspraak van een hogere rechter over gegevensverzameling door de Belastingdienst kan ook gevolgen hebben voor hun rechtszaken. En voor de naheffingen die aan hen zijn opgelegd.

De Tweede Kamer behandelt nu een wetsvoorstel van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie, VVD) dat het bewaren van kentekenfoto's wel toestaat, voor een periode van vier weken. Dat zou de politie de mogelijkheid geven terug te zoeken in de kentekenfoto's om te kijken of een verdachte met zijn auto tijdens een misdrijf in de buurt was. Volgens privacyvoorvechters is ook het bewaren van kentekenfoto's strijdig met de Europese privacyregels. Organisatie Privacy First zegt naar de rechter te stappen als de Tweede en Eerste Kamer de plannen goedkeuren."

Bron: NRC Next 27 november 2013, rubriek 'Weten'.

In AVRO's Vrijdagmiddag Live (Radio 1) van 15 november jl. werd voorzitter Jacob Kohnstamm van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) uitgebreid geïnterviewd over de huidige (mis)stand van privacyzaken in Nederland. Daarbij was er ook ruimte voor enige kritiek op het CBP zelf, bijvoorbeeld van de kant van Privacy First. Beluister het fragment hieronder:

Ondanks zijn recente Big Brother Award gaat minister Opstelten onverdroten verder met de bouw van zijn geliefde controlemaatschappij. Ditmaal niet door de Nederlandse politie de bevoegdheid te geven om ieders computer te kunnen hacken, door iedere Nederlandse politieagent een Taser-wapen te geven, door massale inzet van drones of door ieders reisbewegingen op de snelweg in een politiedatabank op te slaan, maar door voortaan ook de gegevens van alle vliegtuigpassiers die Nederland in- of uitreizen in een overheidsdatabank te bewaren. Volgens Opstelten zou de AIVD hierdoor een handjevol Nederlandse jihadisten beter in de gaten kunnen houden. Dit ondanks het feit dat dit plan al vier jaar oud is en destijds verworpen werd. Begin 2010 schreef de Telegraaf hierover het volgende: "De [inlichtingen]diensten willen met name weten wie er naar 'jihadgebieden' vertrekken. Amerika vraagt al langer om gegevens van de binnenkomende passagiers, maar daarover kunnen de diensten hier niet beschikken." (Telegraaf 12 februari 2010, p. 8, cursivering Privacy First). Zit achter het voorstel van Opstelten een verborgen Amerikaanse hand...?

Privacy First acht de plannen van Opstelten volstrekt onnodig en disproportioneel. Zelfs het hoofd van de AIVD benadrukte vorig jaar géén nieuwe bevoegdheden nodig te hebben. Bovendien loopt ieders privacy gevaar als buitenlandse inlichtingendiensten (waaronder de Amerikaanse NSA) rechtstreekse toegang tot deze databank zouden kunnen krijgen, bijvoorbeeld middels een 'single entry point' (reeds in mei 2012 werd Privacy First hierover getipt). Ook de Tweede Kamer lijkt vooralsnog zeer kritisch.

Beluister HIER onze eerste reactie in het programma Avondspits op Radio 1.
Audiolink: http://www.radio1.nl/item/166234-Reisgegevens%20opslaan%20is%20een%20%20prima%20middel%20tegen%20terreur!.html.

NRC publiceerde vandaag een kort interview met Vincent Böhre (Privacy First) n.a.v. de rechtszaak tegen de Nederlandse Staat wegens illegale dataspionage door de NSA:

"Privacy First doet mee aan een zaak tegen minister Plasterk, tegen het gebruik van illegaal verkregen NSA-inlichtingen.

De Nederlandse inlichtingendiensten moeten stoppen met het  gebruik van gegevens die via buitenlandse inlichtingendiensten  zijn verkregen. Om dat te bereiken is een gelegenheidscoalitie  van journalisten, advocaten en privacyorganisaties een rechtszaak begonnen tegen minister Ronald Plasterk (Binnenlandse  Zaken, PvdA). (...) Op 27 november dient de zaak bij de rechtbank in Den Haag. Privacy First, dat opkomt voor privacybelangen, doet ook mee aan de coalitie Burgers tegen Plasterk. Vincent Böhre legt uit.  

Vanwaar deze samenwerking? 

,,Het initiatief kwam van advocaat Christiaan Alberdingk  Thijm. Toen hij ons vroeg om aan te sluiten, hebben  we meteen  toegezegd. Wij maken ons grote zorgen over de activiteiten van  inlichtingen- en veiligheidsdiensten in Nederland. 

,,Duidelijk is geworden dat die gegevens vaak illegaal verkregen zijn, dus niet volgens de Nederlandse wetten die gelden voor  aftappen of afluisteren. We hebben daar strikte eisen voor, en als Nederlander moet je erop kunnen vertrouwen dat de veiligheidsdiensten zich aan die wetten houden. Nu blijkt dat niet het geval. Er is een vertrouwensbreuk ontstaan tussen bevolking en  overheid." 

In het parlement zegt minister Plasterk van Binnenlandse Zaken ook standaard alleen dat hij óf niets weet, óf er  niets over kan zeggen. 

,,Door de onthullingen van Edward Snowden kunnen we er  niet meer van op aan dat de overheid de wet volgt, en die gegevens níet gebruikt. Wereldwijd luisterde de geheime dienst NSA mensen af. Grenzen of wetten in andere landen deden er niet toe voor de VS. En als je de geschiedenis van geheime diensten en hun onderlinge samenwerking een beetje kent, is  het zeer naïef om te denken dat de Nederlandse overheid die data dan niet óók zou gebruiken, als ze via buitenlandse diensten  voorhanden blijken te zijn."   

Wat moet deze rechtszaak opleveren?

,,Volgens mij kan hierdoor openheid van zaken  over de afluisterpraktijken komen. Het hangt er ook vanaf hoeveel lef de rechter heeft, maar hij zou bijvoorbeeld getuigenverhoren kunnen  bevelen, en deskundigen een verklaring laten afleggen. Als de  rechter het grondig aanpakt, kan hij ervoor zorgen dat er een onderzoek komt naar de precieze feiten. 

,,De staat zal met feiten moeten komen om te weerleggen dat  er illegaal wordt afgetapt. Ik verwacht dat we de zaak zullen winnen. Dan moet Plasterk stoppen met het gebruik van die info én alle burgers die onrechtmatig zijn afgeluisterd, daarover informeren."

Is dit in andere landen al gebeurd?

,,Niet dat ik weet. Maar deze zaak zou een kettingreactie kunnen veroorzaken. Een gemiddelde burger kan over deze afluisterpraktijken maar heel moeilijk zelf een zaak beginnen tegen de  staat. Dan zou hij als individu moeten bewijzen dat hij wordt afgetapt, hij zou een eigen belang moeten hebben. Terwijl wij nu  namens het algemeen belang procederen.

,,Bovendien bestaat het collectief uit mensen die een dwarsdoorsnede vormen van groepen in de samenleving waarvoor privacy extra belangrijk is. Journalisten, advocaten, en wij. Het  wordt een rechtszaak met grote gevolgen.""

Bron: NRC Handelsblad 7 november 2013, Cultureel supplement, p. 13.