Toon items op tag: Trajectcontrole

"De Belastingdienst mag data over leaserijders, afkomstig van politiecamera's, niet langer gebruiken voor boetes, aldus de Hoge Raad.

Minimaal drie miljard kentekenfoto's ontvangt de Belastingdienst jaarlijks van voertuigen op de Nederlandse wegen, maar die zijn sinds vrijdag grotendeels waardeloos. De beelden worden rechtstreeks doorgestuurd vanuit honderden kentekencamera's van de politie. Een ideaal middel om de routes van een kwart miljoen automobilisten te volgen die bij de Belastingdienst hebben gemeld dat ze hun zakelijke auto niet privé gebruiken. Maar ook een grove inbreuk op de privacy, waarvoor geen toereikende wettelijke grondslag bestaat, zo oordeelde vrijdag de Hoge Raad.

U verklaart als leaserijder minder dan 500 kilometer per jaar privé te hebben gereden, maar de camera's signaleerden uw auto op plaatsen die niet overeenkomen met uw rittenadministratie? Dan was u tot nu toe mogelijk de klos, op basis van de kentekenfoto's. Deze praktijk moet nu stoppen, zo luidt het vonnis.

Drie leaserijders hadden bezwaar gemaakt tegen naheffingen die hun op basis van de kentekenbeelden waren opgelegd. Ze vinden de systematische controle van hun reisbewegingen een schending van hun privacy. Daarin geeft de Hoge Raad hen gelijk. „Het gaat hier namelijk niet om één of enkele waarnemingen in de openbare ruimte, maar om het systematisch verzamelen, vastleggen, bewerken en jarenlang bewaren van gegevens over de bewegingen van voertuigen op diverse plaatsen in Nederland", aldus de Raad in een persbericht.

In zo'n geval is volgens Europees recht een precieze wettelijke grondslag vereist en die ontbreekt in Nederland. Daarvoor zal een nieuwe wet moeten worden opgesteld waarin wordt beargumenteerd waarom de inbreuk op de privacy noodzakelijk is. Dat kan jaren duren, als zo'n wet er ooit komt.

Betekent dit nu dat al die leaserijders die op basis van kentekenbeelden een naheffing kregen opgelegd geld kunnen terugvorderen? „Nee", zegt fiscaal jurist Clemens Meerts, die twee van de drie leaserijders bijstaat die bezwaar aantekenden. „De naheffingen van mensen die geen bezwaar maakten, hebben formele rechtskracht gekregen. Daar valt niets meer aan te doen."

Dat wordt bevestigd door een woordvoerder van de Belastingdienst. Die laat weten dat de fiscus op zoek gaat naar andere manieren om automobilisten op grote schaal in de gaten te houden. Ook zegt de woordvoerder dat de fiscus meerdere mogelijkheden heeft om leaserijders te controleren. „Bijvoorbeeld met locatiegegevens op basis van boetes door het Centraal Justitieel Incassobureau."

De Belastingdienst gebruikt de miljarden kentekenbeelden ook om te kijken welke geschorste voertuigen toch nog rondrijden en om mensen met belastingschulden op te sporen. Het is zeer de vraag of de beelden daarvoor nog wel mogen worden gebruikt. Nieuwe rechtszaken zouden daar ook een einde aan kunnen maken.

De organisatie voor privacybescherming Privacy First is blij met de uitspraak van de Hoge Raad. Privacy First voert rechtszaken tegen trajectcontroles waarmee snelheidsovertredingen worden gemeten. „Bij trajectcontroles worden de reisbewegingen van alle automobilisten geregistreerd en bewaard in politiedatabanken. Hiervoor bestaat evenmin een specifieke wettelijke basis, zoals door de Hoge Raad vereist", stelt directeur Vincent Böhre. Hij hoopt met de uitspraak van vrijdag ook de trajectcontroles uit te bannen."

Bron: NRC Handelsblad, zaterdag 25 februari 2017, rubriek Economie, p. 10. Tevens online beschikbaar op https://www.nrc.nl/nieuws/2017/02/24/fiscus-mag-geen-kentekens-verzamelen-6971403-a1547618.

"Het Openbaar Ministerie is van plan om alle waarschuwingsborden voor snelheidscontroles langs de Nederlandse wegen te verwijderen, maar privacyorganisatie Privacy First wil dat ze blijven staan. Volgens de organisatie is dit namelijk wettelijk verplicht omdat geheim cameratoezicht in Nederland verboden is.

"En openbaar cameratoezicht dient altijd kenbaar te zijn voor burgers en automobilisten, opdat zij hun gedrag hierop kunnen afstemmen", aldus Privacy First. De organisatie vindt dat het cameratoezicht boven de Nederlandse snelwegen inmiddels draconische vormen heeft aangenomen. Niet alleen zijn er de ANPR-systemen (Automatische Nummerplaat Registratie) van de politie die automobilisten registreren. Ook bij de camerasystemen voor trajectcontroles wordt elke automobilist minstens drie dagen in een politiedatabase opgeslagen. De gegevens zijn vervolgens door andere overheidsdiensten zoals de AIVD en het FIOD bij de politie op te vragen.

De beslissing van het OM om de bebording te verwijderen is volgens Privacy First "het zoveelste bewijs" dat de Nederlandse overheid de privacy van haar eigen bevolking totaal niet respecteert. De organisatie vindt dat het OM de bebording juist zou moeten actualiseren en uitbreiden, bijvoorbeeld door automobilisten via de matrixborden boven de snelwegen actief te informeren dat ze worden geregistreerd. Mocht het Openbaar Ministerie het plan om de bebording te verwijderen doorzetten, dan zegt Privacy First dat het hier gebruik van zal maken bij zowel huidige als toekomstige rechtszaken tegen cameratoezicht boven de Nederlandse snelwegen."

Bron: https://www.security.nl/posting/437655/Privacy+First+wil+dat+waarschuwing+voor+snelheidscontroles+blijft, 30 juli 2015.

"Dat stelt privacywaakhond Privacy First. ,,Geheim cameratoezicht is in Nederland verboden."

Het OM wil af van de zogeheten mottoborden langs de kant van de weg, die aangeven waar wordt gecontroleerd op snelheid. In 2014 heeft het OM de borden tevergeefs aangeboden aan beheerders van wegen, zoals gemeenten en provincies. Slechts 207 van de 1157 geplaatste borden blijven staan.

'Het voornemen van het Openbaar Ministerie om waarschuwingsborden voor snelheidscontroles weg te halen, is in strijd met de wet.'

Het voornemen de borden weg te halen, stuit op protest van Privacy First, een maatschappelijke organisatie die opkomt voor de privacy van burgers. Volgens de organisatie moet openbaar cameratoezicht volgens het Europese recht altijd worden gemeld.

Privacy First-voorzitter Bas Filippini spande eerder dit jaar een proefproces aan tegen trajectcontroles, die hij ook als een schending van de privacy ziet. De rechter oordeelde dat dat niet zo is, onder meer doordat trajectcontroles via verkeersborden kenbaar worden gemaakt. De zaak wordt nu voorgelegd aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens."

Bron: Leeuwarder Courant & Dagblad van het Noorden, 30 juli 2015, p. 4.

Enkele fragmenten uit een artikel door TNO-wetenschapper David Langley in het FD van zaterdag 25 juli 2015:

"Met draadloos verbonden dingen — het 'internet of things'— valt geld te verdienen. Vermijd de valkuil om voor één productvariant te kiezen en smeed allianties buiten de eigen sector. En let op: wetgeving voor privacybescherming biedt kansen.

Wereldwijd zijn technologieontwikkelaars hard bezig met het 'internet of things', waar fysieke objecten als auto's, kleren en zelfs koeien met internet worden verbonden. Ook veel Nederlandse ondernemers hebben het gevoel dat ze de innovatiekansen met beide handen moeten aanpakken. De vraag is alleen: hoe?

(...)

Naast deze zakelijke overwegingen ontstaan er door het internet of things nieuwe maatschappelijke vraagstukken waarmee ondernemers rekening moeten houden. Een daarvan is wetgeving rond het gebruik van de gigantische en almaar uitdijende hoeveelheid data die wordt geproduceerd. In een opmerkelijke rechtszaak, die grote invloed kan hebben, stapte Bas Filippini van het Nederlandse Privacy First naar het Europese Hof voor de Rechten van de Mens om in het geweer te komen tegen privacyschending door een voorloper van het internet of things: de trajectcontroles op snelwegen. Omdat de snelheid van alle automobilisten continu wordt gevolgd, belandt, aldus Filippini, 'iedere automobilist [...] nu in een politiedatabank als potentiële verdachte en Joost mag weten hoe die data gebruikt worden.' Dit is strijdig met het hard bevochten principe van onze democratische rechtsstaat: er mag pas privacyinbreuk worden gemaakt als er een concrete aanwijzing van een strafbaar feit is. Het is een opmerkelijke zaak omdat binnenkort niet alleen ons rijgedrag, maar, door het internet of things, al ons fysiek gedrag door vele organisaties in binnen- en buitenland op de voet zal worden gevolgd, nog veel meer dan nu al, via onze mobiele telefoons, het geval is.

'Privacy is ouderwets'

Sommigen, zoals de futuroloog Jeremy Rifkin, beweren dat privacy een ouderwets idee is, een eigenaardigheid van het industriële tijdperk. Maar toch vinden veel mensen het geen prettig idee wanneer organisaties en onbekenden vrijwel onbeperkt inzage hebben in hun levens.

Er komt nieuwe EU-wetgeving, de Algemene Verordening Gegevensbescherming, die de privacywetgeving bijwerkt naar de kenmerken van digitale technologieën. De toegestane verwerking van gegevens via het internet of things kan daardoor drastisch beperkt worden. Verwerking mag in veel gevallen alleen met toestemming van de burger. Wat blijft er van het internet of things over wanneer burgers deze toestemming massaal weigeren?

Dit probleem biedt ook een innovatiekans voor Nederland. We kunnen met ideeën komen voor toepassingen waarin de bescherming van onze data in het ontwerp ingebouwd is. Waar ieder individu zelf kiest waarvoor zijn of haar data gebruikt worden op basis van de voordelen die de persoon zelf ziet. Dit past niet in het Facebook- en Googlemodel van vrije commerciële toegang tot persoonlijke data, maar het kan wel de toekomst van het internet of things worden.

(...) Zo kan Nederland een voorloper worden, in plaats van dat andere landen ons achter zich laten."

Bron: Financieel Dagblad 25 juli 2015, rubriek Anders denken, p. 5. Het volledige artikel is gratis online beschikbaar op http://fd.nl/fd-outlook/1112133/nieuwste-technologiestap-vraagt-om-aanvalsplan.

Op 12 mei 2015 besteedden zowel de NOS ('s middags) als RTL ('s avonds) op televisie aandacht aan het vonnis in de zaak van Privacy First voorzitter Bas Filippini tegen trajectcontroles; klik HIER voor het NOS Journaal (vanaf 4m2s) en HIER voor het item bij RTL Nieuws (vanaf 14m54s).

Op 12 mei 2015 deed de Utrechtse kantonrechter uitspraak in de rechtszaak van Privacy First voorzitter Bas Filippini tegen trajectcontroles. Klik HIER voor een interview met Filippini over de zaak op Radio Veronica. Hieronder het hele fragment:

Op 12 mei 2015 deed de kantonrechter van de rechtbank Utrecht uitspraak in de zaak van Privacy First voorzitter Bas Filippini tegen trajectcontroles. Zowel vooraf als direct na de uitspraak besteedde BNR Nieuwsradio aandacht aan de zaak:

Vooruitblik op de uitspraak met voorzitter Bas Filippini:

Commentaar op de uitspraak door Bas Filippini:

Zie ook http://nos.nl/artikel/2035286-rechter-verbiedt-trajectcontroles-niet.html.

"Het trajectcontrolesysteem op de A2 mag worden gebruikt, zo stelde gisteren de Utrechtse kantonrechter. Stichting Privacy First had een verbod geëist, omdat dit systeem ook de privacy van onschuldige automobilisten zou schenden. Een netwerk met 150 tot 200 camera's voor trajectcontroles in Nederland registreert alle kentekens. De rechter oordeelde echter dat de inbreuk op de privacy 'gering' is en dat er voor het systeem 'een wettelijke basis' is."

Bron: Trouw 13 mei 2015, p. 8.

"Het trajectcontrolesysteem op de A2 is rechtmatig en schendt de privacy van automobilisten niet. Dat heeft de kantonrechter in Utrecht gisteren bepaald. Voorzitter Bas Filippini van de stichting Privacy First had een uitspraak uitgelokt door een snelheidsboete niet te betalen en zo bij de rechter voor te laten komen. Hij kreeg in 2012 een boete van 45 euro omdat hij gemiddeld 8 kilometer per uur te snel had gereden. Hij ging tegen de boete in beroep om zo te protesteren tegen de trajectcontrole die zijn snelheid had gemeten. Volgens Filippini schenden de 150 tot 200 camera's die langs de A2 opgesteld staan de privacy van onschuldige automobilisten omdat het kenteken van elke auto wordt 72 uur bewaard. Omdat de gegevens van niet-overtreders binnen 72 uur worden gewist, is er volgens de rechter slechts sprake van ,,een geringe inbreuk op de privacy"."

Bron: NRC Next 13 mei 2015.