Toon items op tag: Mobiliteit

De kilometerstanden die de RDW sinds dit jaar van alle auto's bijhoudt, zijn onbedoeld een nieuwe bron van informatie voor de Belastingdienst. De dienst heeft al in 'enkele tientallen' gevallen kilometerstanden opgevraagd bij de RDW. Dat gebeurt vooral om het privégebruik van lease- en zakenwagens te controleren, aldus een woordvoerder van de Belastingdienst. "Maar we kunnen in principe voor alle autogerelateerde belastingen de gegevens opvragen bij de RDW." Zo zou de dienst bij twijfel ook belastingvrij gedeclareerde kilometers kunnen controleren.

Het doorgeven van kilometerstanden is sinds 1 januari verplicht bij alle reparaties boven de 150 euro. Het systeem is bedoeld om fraude met tellerstanden te voorkomen. Vorig jaar leidde het opvragen van parkeergegevens door de Belastingdienst tot ophef, omdat de privacy van automobilisten in het geding zou komen. Ook werd bekend dat de Belastingdienst via een convenant alle beelden van KLPD-camera's krijgt. Volgende week dient een rechtszaak over die kwestie. De dienst vroeg bij KLPD en parkeerbedrijven alle gegevens op, om er vervolgens de bruikbare zaken uit te selecteren.

Bij de RDW gebeurt dat vooralsnog niet. Daar zijn alleen van individuele automobilisten de gegevens opgevraagd. Ook verzekeraars kunnen de kilometerstanden inzien, maar dat mag alleen bij de schade-afhandeling na ongelukken, verzekert de RDW.

Sinds 1 oktober krijgen autobezitters een brief thuisgestuurd als de tellerstand van hun auto rare sprongen maakt. Dat is tot vorige week 7.247 keer gebeurd, meldt een woordvoerster van de RDW. Zeventig mensen vroegen vervolgens meteen om een correctie van de gegevens. Dat aantal lijkt de laatste dagen toe te nemen, meldt de RDW.

Vandaag dient in Amsterdam een rechtszaak van belangenorganisatie Privacy First tegen het verplicht invoeren van kentekens in parkeerautomaten in Amsterdam. Ook in andere gemeenten is of wordt kentekenparkeren verplicht, omdat controle zo snel met camerawagens uitgevoerd kan worden. Ingevoerde kentekens kunnen echter ook door de Belastingdienst opgeëist worden. (...)"

Bron: BN/DeStem, Brabants Dagblad, De Stentor, Deventer Dagblad, Dagblad Flevoland, Gelders Dagblad, Nieuw Kamper Dagblad, Sallands Dagblad, Zutphens Dagblad, Zwolse Courant, Twentsche Courant Tubantia, Eindhovens Dagblad, Leidsch Dagblad, Provinciale Zeeuwse Courant, 11 november 2014.

Op dinsdagochtend 11 november as. vindt bij de rechtbank Amsterdam een unieke rechtszitting plaats: de zaak van Privacy First voorzitter Bas Filippini tegen kentekenparkeren in Amsterdam.

De rechtszaak draait in de kern om twee aspecten bij kentekenparkeren die Stichting Privacy First onrechtmatig acht: 1) verplichte registratie van kentekens en 2) gebrek aan anonieme betalingsmogelijkheden. Beide aspecten zijn in strijd met het recht op privacy wegens gebrek aan noodzaak en proportionaliteit. Bovendien ontbreekt een privacyvriendelijk alternatief.

Aanleiding voor de zaak is een parkeerboete die Filippini ontving wegens het niet invoeren van zijn kenteken in een parkeerautomaat. Dit omdat verplichte invoering van kentekens bij parkeren in strijd is met het recht op privacy. Iedere vrije burger heeft immers het recht op privacy in de zin van anonimiteit in de openbare ruimte, ook als men ergens de auto parkeert. Dit recht wordt beschermd door artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

In steeds meer Nederlandse gemeenten wordt kentekenparkeren ingevoerd. De uitkomst van deze zaak zal dus invloed hebben op het parkeerbeleid van alle Nederlandse gemeenten.

Klik HIER voor ons beroepschrift zoals wij dat eerder dit jaar indienden bij de rechtbank Amsterdam (inclusief ons eerdere bezwaarschrift en de daaropvolgende reactie van parkeerbeheerder Cition, pdf). Klik HIER voor het latere verweerschrift van de gemeente Amsterdam (pdf).

Privacy First wordt in deze zaak vertegenwoordigd door mr. Benito Boer van Alt Kam Boer Advocaten in Den Haag. Dit advocatenkantoor verzorgt tevens de cassatiefase in ons civiele Paspoortproces bij de Hoge Raad.

De rechtszaak van onze voorzitter tegen de gemeente Amsterdam is openbaar: u bent van harte welkom. Adres: rechtbank Amsterdam, Parnassusweg 220. Datum & tijdstip: dinsdag 11 november 2014, 9.00u. Zaaknr: AMS 14/1512 Parkbl.  Wij hopen op uw komst!

Update 12 november 2014: gisteren vond eindelijk de langverwachte rechtszitting plaats. Namens de voorzitter van Privacy First voerde onze advocaat Benito Boer het woord; klik HIER voor zijn pleidooi (pdf). De gemeente Amsterdam werd tijdens de zitting vertegenwoordigd door de gemeentelijke belastinginspecteur Bas Brekveld. Tijdens de zitting kwamen tal van principiële aspecten rond de zaak aan bod, waaronder de opslagtermijnen en mogelijke toegang door derden, anonieme betalingsmogelijkheden en privacyvriendelijke alternatieven. De zaak kreeg veel aandacht in de media, waaronder de Telegraaf en Radio 1. RTL Nieuws was tijdens de zitting met een cameraploeg aanwezig; klik HIER voor het item gisteravond in het RTL Journaal en HIER voor overige publicaties en interviews. Het vonnis van de rechtbank staat vooralsnog gepland voor 23 december as. Privacy First hoopt op een positieve uitspraak!

© RTL

Update 18 december 2014: het vonnis van de rechtbank Amsterdam is vandaag 6 weken uitgesteld.

Update 30 januari 2015: eerder dan verwacht heeft de rechtbank vandaag uitspraak gedaan en onze voorzitter in het gelijk gesteld! Bij parkeren hoeft geen kenteken te worden ingevoerd als kan worden aangetoond dat voor de parkeerplek betaald is. Het Parool en de Telegraaf hadden de primeur. Klik HIER voor ons nieuwsbericht en HIER voor het hele vonnis.

Vorig jaar werd bekend dat de Belastingdienst massaal politiedata van ANPR-camera's (Automatic Number Plate Recognition) boven snelwegen gebruikt om belastingfraudeurs te kunnen detecteren. De Belastingdienst had daartoe een geheim convenant (overeenkomst) met de politie gesloten. Dit convenant blijkt inmiddels te zijn vernieuwd en uitgebreid. Iedere automobilist komt hierdoor automatisch in het vizier bij de Belastingdienst.

Onder de huidige wetgeving mogen door de politie alleen verdachte kentekens ("hits") worden bewaard. Alle niet-verdachte kentekens ("no-hits", oftewel het gros van alle automobilisten) dienen meteen te worden gewist. Onder het geheime convenant liet de politie echter wekelijks per koerier een harde schijf met àlle ANPR-data (hits en no-hits) bij de Belastingdienst bezorgen. De Belastingdienst heeft sindsdien inzage in het dagelijkse reisgedrag van miljoenen automobilisten. Nadat het convenant door een Wob-verzoek (Wet openbaarheid van bestuur) boven water was gekomen besteedde o.a. NRC Handelsblad er vorig jaar aandacht aan. Vervolgens bleef het echter stil... totdat recentelijk een nieuwe versie van het convenant opdook. Niet door actieve openbaarmaking vanuit de overheid, maar pas nadat dit opnieuw door een burger middels een Wob-verzoek was opgevraagd.

In het nieuwe convenant worden de ANPR-data niet langer wekelijks in pakketjes bij de Belastingdienst bezorgd, maar gaan alle data rechtstreeks, continu naar de Belastingdienst. De Belastingdienst krijgt daardoor real-time zicht op het reisgedrag van alle automobilisten die door honderden (in de toekomst duizenden) ANPR-camera's boven Nederlandse snelwegen worden gefilmd.

Dit is precies het doemscenario waar Privacy First al jaren voor waarschuwt: totale controle van ieders reisgedrag middels real-time monitoring en profiling. Massale opslag van ieders gegevens voor latere opsporing en vervolging is echter onrechtmatig, zo oordeelde het Europees Hof van Justitie eerder dit jaar in een baanbrekende uitspraak over dataretentie (bewaarplicht telecomgegevens). Dit vormt immers een omkering van het klassieke principe in een democratische rechtsstaat: de overheid mag pas inbreuk maken op iemands privacy bij een redelijke verdenking van een concreet strafbaar feit. Door het convenant tussen de politie en de Belastingdienst wordt dit principe omgedraaid en wordt iedere automobilist een potentiële verdachte. De bevoegdheden van de Belastingdienst worden hierdoor enorm opgerekt: waar de Belastingdienst voorheen individuele ANPR-data bij de politie kon opvragen gebeurt dat nu continu massaal, zónder voorafgaande verdenking. De ANPR-data kunnen vervolgens jarenlang door de Belastingdienst worden gebruikt.

De politie zou dit convenant niet gesloten hebben als dat niet ook in haar eigen belang zou zijn: hierdoor wordt immers een enorme berg aan ANPR-data gecreëerd waar de politie (en OM, AIVD etc.) jarenlang uit kan putten middels informatieverzoeken aan de Belastingdienst. Met dit convenant creëert de politie dus een U-bochtconstructie om haar eigen bevoegdheden en bewaartermijnen te kunnen omzeilen. Het huidige controversiële wetsvoorstel van minister Opstelten om de ANPR-bewaartermijn voor de politie (hits én no-hits) naar 4 weken op te rekken is daarbij vergeleken peanuts.

Het convenant is bovendien ronduit ondemocratisch: hier had op zijn minst parlementair debat aan vooraf moeten gaan. Dat het convenant pas bekend werd na een individueel Wob-verzoek vormt een klap in het gezicht van de Tweede Kamer.

Hoog tijd dus voor een principiële discussie en inperking van dit soort praktijken. Vast beleid van Privacy First is om collectieve privacyschendingen aan de rechter voor te leggen. Zolang het College bescherming persoonsgegevens (CBP) en de Tweede Kamer niet ingrijpen behoudt Privacy First zich dat recht ook in dit geval voor.

Gisteravond besteedde EenVandaag uitgebreid aandacht aan het convenant. Bekijk hieronder de hele reportage, inclusief een interview met Privacy First:

Vorige week vond in de Tweede Kamer een belangrijk debat over de OV-chipkaart plaats. Hoewel in de Tweede Kamer inmiddels stemmen opgaan om de OV-chipkaart helemaal af te schaffen, lijkt het Privacy First in de eerste plaats verstandig om de huidige OV-chipkaart privacyvriendelijker te maken. In dat kader gaven wij aan alle leden van de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu de volgende aandachtspunten mee:

1. De 'anonieme' OV-chipkaart is niet anoniem, want bevat een uniek identificatienummer in de RFID-chip waarmee reizigers achteraf kunnen worden geïdentificeerd en getraceerd middels koppeling van transactiegegevens. In de optiek van Privacy First vormt dit een schending van twee mensenrechten, namelijk de vrijheid van beweging in combinatie met het recht op privacy, oftewel het klassieke recht om in eigen land vrij en anoniem te kunnen reizen. Graag verneemt Privacy First van uw Kamer en de verantwoordelijke bewindspersoon welke stappen reeds zijn ondernomen ter invoering van een anonieme OV-chipkaart die daadwerkelijk anoniem is, bijvoorbeeld door ontwikkeling van nieuwe chiptechnologie en moderne vormen van encryptie zonder uniek identificatienummer (privacy by design).

2. Zolang er geen (echte) anonieme OV-chipkaarten en anonieme kortingskaarten bestaan, dienen papieren kaartjes (zonder chip) beschikbaar te blijven voor reizigers die anoniem willen kunnen reizen. Tevens dient alsnog een 'roze' anonieme kortingskaart voor kinderen en ouderen te worden ingevoerd.

3. Verplicht in- en uitchecken voor reizigers met een studenten OV-chipkaart, een trajectkaart of jaarabonnement dient geen enkel noodzakelijk doel en dient dan ook te worden afgeschaft.

4. De geplande 'sluiting van de poortjes' op NS-stations vormt een onnodige beperking van de bewegingsvrijheid en kan bij calamiteiten tot gevaarlijke situaties leiden. Ook in individuele gevallen creëert dit onveiligheid, bijvoorbeeld bij kinderen, ouderen, zieke of hulpbehoevende mensen die door familie of vrienden naar het perron begeleid dienen te worden. Privacy First dringt er dan ook met klem op aan om de poortjes te allen tijde open te houden of deze poortjes af te schaffen en te vervangen door anonieme in- en uitcheckpaaltjes.

5. De huidige bewaartermijnen van OV-chipkaartgegevens dienen tot een absoluut noodzakelijk minimum te worden teruggebracht. Tevens dient aan reizigers de optie te worden geboden om hun reisgeschiedenis op ieder gewenst moment te kunnen wissen.

6. De OV-chipkaart jaagt reizigers massaal op hoge kosten, hetzij bij de aanschaf ervan, hetzij als men vergeet uit te checken, hetzij indien de kaart of een uitcheckpaaltje defect is, hetzij als men 'anoniem' wenst te kunnen reizen met een papieren chipkaartje. Graag verneemt Privacy First van uw Kamer en de verantwoordelijke bewindspersoon welke maatregelen genomen zullen worden om het reizen met een OV-chipkaart (danwel een nieuw in te voeren alternatief) voordeliger te maken met behoud en bevordering van ieders recht op privacy.

Vandaag verscheen in het AD/Rotterdams Dagblad een kritisch opiniestuk van onze voorzitter Bas Filippini over kentekenparkeren in Rotterdam. Hieronder de hele tekst:

Uw parkeergegevens liggen in Rotterdam gewoon op straat.

Betaald parkeren moet nog steeds anoniem kunnen.

Rotterdam is sinds de invoering van het kentekenparkeren 's lands grootste privacy-schender, betoogt Bas Filippini, voorzitter van de stichting Privacy First.

Zonder privacy geen vrije democratie. Het recht op privacy staat in Nederland echter enorm onder druk. Dit recht houdt onder meer in dat iedere onschuldige burger in eigen land vrij en anoniem moet kunnen reizen. In het openbaar vervoer lijkt dit inmiddels afgeschaft: verplicht in- en uitchecken is de norm. Ook op straat en op de snelweg houden camera's iedereen in de gaten. De nieuwste ontwikkeling in de nationale registratiedrift is kentekenparkeren: parkeren met verplichte invoering van je kenteken in een parkeerautomaat. In steeds meer Nederlandse gemeenten dreigt kentekenparkeren te worden ingevoerd zonder dat daarbij over de privacy is nagedacht en zonder alternatief voor de burger. Vooral de gemeente Rotterdam lapt daarbij alle regels aan haar laars.

In Amsterdam is kentekenparkeren vorig jaar ingevoerd. Daar ontstond grote opschudding toen bleek dat de gemeente ieders parkeergegevens 7 jaar bewaarde. Die parkeergegevens werden onder meer met de Belastingdienst gedeeld. Na ophef hierover in de media en een grootschalige protestactie van Stichting Privacy First besloot het Amsterdamse gemeentebestuur om de opslag van de gegevens stop te zetten: sindsdien worden de kentekengegevens hooguit 24 uur bewaard en blijven alleen de foutparkeerders 13 weken in een databank in verband met eventueel bezwaar en beroep. Andere gemeenten (waaronder Hoorn) besloten het Amsterdamse voorbeeld te volgen: de gegevens worden versleuteld opgeslagen en kunnen daardoor niet door derden (zoals de Belastingdienst) worden gebruikt. Een mooi voorbeeld van 'Privacy by Design'! Het is dan ook een gotspe dat men in Rotterdam heeft besloten om precies het tegenovergestelde te doen: ieders parkeergegevens 7 jaar in een databank, vrijelijk opvraagbaar voor de Belastingdienst, politie en justitie. Waar blijft het Rotterdamse protest? Wat doen de dames en heren politici? Wachten totdat ieders parkeergegevens op straat liggen?

Alternatief

De positieve stappen van de gemeente Amsterdam gaan Privacy First nog niet ver genoeg: sinds begin dit jaar loopt een gerechtelijke procedure van ondergetekende tegen het Amsterdamse parkeerbeleid. Inzet van het geding is een privacyvriendelijk alternatief voor kentekenparkeren, bijvoorbeeld parkeervak- in plaats van kentekenregistratie met de mogelijkheid van anonieme betaling. Binnenkort dient deze rechtszaak voor de rechtbank Amsterdam. Daarnaast heeft Privacy First het College Bescherming Persoonsgegevens gevraagd om het Rotterdamse parkeerbeleid onder de loep te nemen. Privacy First ziet een kritisch vonnis van de rechtbank Amsterdam met vertrouwen tegemoet. Dit vonnis zal ook gevolgen hebben voor alle andere Nederlandse gemeenten, waaronder de grootste privacyschender: Rotterdam!

Bron: AD/Rotterdams Dagblad, zaterdag 27 september 2014.

Lees ook het artikel in AD/Rotterdams Dagblad van 20 augustus 2014: 'Stop met bewaren van gegevens parkeerders'.

"Auto's in Europa worden vanaf volgend jaar voorzien van een kastje dat bij een ernstig ongeval automatisch hulpdiensten oproept. Privacy First is woest en noemt het een spionagekastje.

Een meerderheid van christendemocraten en sociaaldemocraten in het Europees Parlement (EP) stemde woensdag in met een nieuwe wet over een verplicht eCall-systeem in nieuwe auto's vanaf uiterlijk oktober 2015. Namens Nederland hebben de ANWB, het ministerie van Infrastructuur en Milieu en EU-commissaris Neelie Kroes hierop aangedrongen. Het systeem is bedoeld om hulpdiensten automatisch te waarschuwen na een ongeluk. Daardoor worden hulpverleners sneller naar de juiste plek geleid. Het Europees parlement schat dat door eCall jaarlijks 2500 levens kunnen worden gered.

Tegenstanders binnen het EP stellen dat eCall nauwelijks bijdraagt aan de verkeersveiligheid en de privacy bedreigt. Volgens Judith Sargentini, Europarlementariër voor GL, creëert het systeem slechts schijnveiligheid en is de wet een cadeautje voor de auto-industrie. "Het eCall-apparaat weet altijd waar je bent, kan zelfstandig verbinding maken met de systemen van de fabrikant en kan niet worden uitgezet. Een recept voor misbruik", aldus Sargentini.

Ook Privacy First is niet bijster gelukkig met het besluit van het EP. "Door eCall worden bij een ongeval automatisch de 112-hulpdiensten opgeroepen. Het eCall-alarmsysteem laat echter ook een spoor van locatiedata achter zonder dat de automobilist daar vooraf toestemming voor heeft gegeven. Het systeem wordt immers verplicht ingebouwd en er zit geen aan/uitknop op, maar laat wel continu sporen (metadata) achter in omringende GSM-netwerken", laat een woordvoerder weten.

Het systeem vormt dan ook een directe bedreiging voor de privacy van iedere Europese automobilist, zo vindt Privacy First. "Het systeem zal bovendien voor andere doelen en door andere organisaties kunnen worden gebruikt dan louter voor de verkeersveiligheid. Denk aan politie en justitie, verzekeraars, belastingdienst, geheime diensten en mogelijk zelfs criminele groeperingen."

Het stuit de privacywaakhond ook tegen de borst dat er van een maatschappelijk debat over eCall nauwelijks sprake is geweest. "Verplichte invoering is daarmee niet alleen onrechtmatig, maar ook ondemocratisch. Nadat de Nederlandse bevolking enkele jaren geleden massaal het rekeningrijden naar de prullenbak verwees, dreigt diezelfde bevolking nu via een Europese achterdeur alsnog met spionagekastjes in de auto te worden opgezadeld."

Privacy First grijpt in zodra het recht op privacy massaal geschonden dreigt te worden. Indien het eCall-systeem in Nederland verplicht wordt ingevoerd zal Privacy First een rechtszaak beginnen om dit ongedaan te maken. De digitale waakhond is bereid om daarvoor door te procederen tot aan het Europees Hof van Justitie in Luxemburg en ziet de uitkomst van een dergelijke rechtszaak met vertrouwen tegemoet."

Bron: http://www.ravage-webzine.nl/2014/02/26/europese-autos-krijgen-spionagekastje/, 26 februari 2014.

Privacy First bezint zich op juridische maatregelen.

Tegen alle privacybezwaren in heeft het Europees Parlement deze week gestemd voor verplichte invoering van het eCall-systeem in nieuwe auto's. Dit systeem vormt een directe bedreiging voor de privacy van iedere automobilist. Indien ook de Europese Raad (d.w.z. een meerderheid van EU-lidstaten) met het voorstel van het Europees Parlement instemt, zal eCall per oktober 2015 voor alle nieuwe Europese auto's verplicht worden. Privacy First eist dat eCall vrijwillig i.p.v. verplicht wordt en zal daartoe zonodig een rechtszaak beginnen.

Door eCall worden bij een verkeersongeval automatisch de 112-hulpdiensten opgeroepen. Het eCall-alarmsysteem laat echter ook een spoor van locatiedata achter zonder dat de automobilist daar vooraf toestemming voor heeft gegeven. Het systeem wordt immers verplicht ingebouwd en er zit geen aan/uitknop op, maar laat wel continu sporen (metadata) achter in omringende GSM-netwerken. Dit vormt een flagrante schending van het recht op privacy en anonimiteit in de openbare ruimte. Het systeem zal bovendien voor andere doelen en door andere organisaties kunnen worden gebruikt dan louter voor de verkeersveiligheid, waaronder door politie en justitie, verzekeraars, belastingdienst, geheime diensten en mogelijk zelfs criminele groeperingen. Van maatschappelijk debat rond eventuele invoering van eCall is echter nauwelijks sprake geweest. Verplichte invoering is daarmee niet alleen onrechtmatig, maar ook ondemocratisch. Nadat de Nederlandse bevolking enkele jaren geleden massaal het rekeningrijden met bijbehorende spionagekastjes naar de prullenbak verwees, dreigt diezelfde bevolking nu via een Europese achterdeur alsnog met spionagekastjes in de auto te worden opgezadeld. Dit is een democratische rechtsstaat als Nederland onwaardig.

Privacy First grijpt in zodra het recht op privacy massaal geschonden dreigt te worden. Indien het eCall-systeem in Nederland verplicht wordt ingevoerd zal Privacy First een rechtszaak beginnen om dit ongedaan te maken. Privacy First is bereid om daartoe door te procederen tot aan het Europees Hof van Justitie in Luxemburg en ziet de uitkomst van een dergelijke zaak met vertrouwen tegemoet.

"De Europarlementscommissie Interne Markt heeft dinsdag een plan goedgekeurd om het zogenoemde ecall-systeem in alle Europese auto's verplicht te stellen.

Onder dat systeem zou er een simkaart in elke auto worden verwerkt, die bij een ongeluk automatisch 112 belt. Het ecall-systeem zit nu al in veel duurdere auto's.

Wanneer alarm wordt geslagen, geeft het systeem automatisch de locatie van de auto door, zodat hulpdiensten ook worden ingeschakeld als de inzittenden van de auto de alarmcentrale zelf niet te woord kunnen staan.

De Europese Commissie stelde vorig jaar dat het ecall-systeem mogelijk ook zou kunnen worden ingezet om gestolen auto's te volgen. CDA-Europarlementariër Wim van de Camp zegt echter tegen NUtech dat daar veel weerstand tegen is, met name in de Europarlementscommissie LIBE, die over burgelijke vrijheden gaat.

Privacy

(...) Privacy-organisatie Privacy First zegt geen moeite te hebben met een veiligheidssysteem als ecall, als deze maar niet verplicht wordt gesteld. Gebeurt dat toch, dan belooft de organisatie een rechtszaak te starten om dit van de baan te krijgen.

"Het risico van dit soort systemen is dat het voor één of twee legitieme doelen wordt opgericht", zegt jurist Vincent Böhre van Privacy First. Vervolgens zou het echter steeds verder kunnen worden uitgebreid, of misbruikt door overheden of criminelen, vreest hij.

Deadline

Vanaf oktober 2015 moet het systeem verplicht worden voor alle nieuwe auto's. (...) Ook het volledige Europarlement moet nog stemmen over het voorstel."

Bron: http://www.nu.nl/tech/3698165/commissie-eu-stemt-verplicht-alarmsysteem-in-autos.html, 11 februari 2014.