Toon items op tag: Mensenrechten

"Het trajectcontrolesysteem op de A2 mag worden gebruikt. Dat heeft de kantonrechter in Utrecht dinsdag bepaald. 'Er is een wettelijke basis voor', concludeerde de rechter. Voorzitter Bas Filippini van de stichting Privacy First lokte hierover een uitspraak uit door een boete na een trajectcontrole bij de rechter voor te laten komen. Volgens hem schendt het trajectcontrolesysteem de privacy van onschuldige automobilisten. Een netwerk met 150 tot 200 camera's voor trajectcontroles in Nederland registreert óók hun kentekens. De kantonrechter vindt dat de Politiewet voldoende wettelijke grondslag biedt voor het gebruik van het huidige systeem. Hij stelt dat er sprake is van een 'geringe inbreuk op de privacy, dat de registratie van niet-overtreders binnen 72 uur wordt gewist en dat weggebruikers door borden op de hoogte worden gesteld van de controle'. Privacy First noemt de uitspraak 'een politiek vonnis'."

Bron: Volkskrant 13 mei 2015, p. 4.

"Volgens de rechter maakt de trajectcontrole op de A2 tussen Utrecht en Amsterdam inderdaad op geringe wijze inbreuk op de privésfeer. Hij staat dat echter toe omdat de gegevens binnen 72 uur worden gewist als je niet te hard hebt gereden. Een hardrijder had bezwaar aangetekend omdat hij vond dat zijn privacy is geschonden, maar hij moet gewoon zijn boete betalen. De kantonrechter bepaalde gisteren dat de camera's er volgens het boekje hangen en voldoen aan alle wettelijke regels.

Bovendien worden automobilisten met borden gewaarschuwd voor de camera's.

Voorzitter Filippini van de stichting Privacy First lokte de uitspraak uit door het gaspedaal in te trappen. Volgens hem schendt het systeem wel degelijk de privacy van automobilisten die zich netjes aan de maximumsnelheid houden. (...) De uitspraak heeft geen gevolgen voor andere trajectcontroles."

Bron: Telegraaf 13 mei 2015, p. 19.

Vandaag heeft de politierechter van de rechtbank Utrecht een teleurstellende uitspraak gedaan in de zaak van Privacy First tegen trajectcontroles. Privacy First beschouwt trajectcontroles als massale privacyschending. Bij trajectcontroles worden immers alle automobilisten op de snelweg gevolgd en 72 uur in een politiedatabank opgeslagen. Dit betreft dus vooral automobilisten die niet te hard rijden.

Zowel de Nederlandse Grondwet als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) vereisen hiervoor een specifieke wettelijke regeling met harde privacywaarborgen. De kantonrechter beschouwt trajectcontroles echter als een "geringe privacyinbreuk" en acht de algemene Politiewet en borden langs de snelweg voldoende privacywaarborg. Privacy First vindt dit onbegrijpelijk en bezint zich op nadere juridische stappen.

Privacy First voorzitter Bas Filippini: "Dit is een politiek vonnis in het straatje van het OM en de politie. Meerdere topjuristen hebben ons aangegeven dat zij geen enkele wettelijke basis zien voor deze privacyschending. De Politiewet is veel te algemeen en borden langs de snelweg (volgens de politierechter een prima privacymaatregel) bieden natuurlijk geen enkele privacywaarborg. Wat moet een onschuldige automobilist op de snelweg doen als hij zo'n bord ziet? Stoppen en omkeren? De rechter geeft verder aan dat er concept-wetgeving klaarligt met nog veel draconischer cameratoezicht op snelwegen in het verschiet, dus valt de huidige privacyschending volgens hem wel mee en is de Politiewet voldoende rechtsbasis... Loopt de rechter hiermee niet vooruit op de Tweede Kamer...?

Iedere automobilist belandt nu in een politiedatabank als potentiële verdachte en Joost mag weten hoe die data gebruikt worden. Het is een gotspe dat de rechter hiermee akkoord gaat en trajectcontroles slechts beschouwt als een "geringe" inbreuk op ieders privacy, terwijl half autorijdend Nederland continu in ongecontroleerde politiedatabanken belandt, meerdere keren per dag!

Door dit vonnis is de rechtsstaat vandaag de grote verliezer. Privacy First gaat dit aanvechten bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens en verwacht dat de rechters in Straatsburg gehakt van dit vonnis zullen maken."

Update: luister ook naar het commentaar van Bas Filippini bij BNR Nieuwsradio en bij Radio Veronica. Ook het NOS Journaal en RTL Nieuws besteedden aandacht aan het vonnis.

Update 2 december 2015: naar aanleiding van de uitspraak van de rechtbank Utrecht heeft Privacy First onlangs een klacht ingediend bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Privacy First wacht sindsdien of deze klacht door het Hof ontvankelijk zal worden verklaard en inhoudelijk zal worden behandeld.

"Dappere actie van de Stichting Privacy First, hoewel ik me er zélf eigenlijk niet zo aan stoor. Het kan me persoonlijk weinig schelen dat ik bij trajectcontroles door tientallen camera's in de gaten wordt gehouden, dat mijn kenteken wordt geregistreerd, dat men dus precies weet waar ik ben (althans, waar mijn auto rijdt) en dat al die gegevens ook nog eens 72 uur worden bewaard.

Maar toch, wanneer je er wat dieper over nadenkt heeft Bas Filippini, voorman van genoemde stichting, volkomen gelijk. Hij spande een proefproces aan, met als doel de wettelijkheid van die trajectcontroles aan de kaak te stellen. Hij ziet het als een onderdeel van een veel groter geheel, dat erop is gericht om de gangen van iedere burger voor de volle honderd procent te controleren. Het is puur 'bespioneren'. want ook bij de grens staan camera's, u betaalt parkeergeld op kenteken en u reist met uw persoonsgebonden ov-kaart.

Eind april diende de rechtszaak en op 12 mei volgt er uitspraak. Ondanks het feit dat dit soort controlemethodes in sommige andere Europese landen (nog) niet is toegestaan, denk ik dat er afwijzend tegenover de eis van Privacy First zal worden geoordeeld. Er mag dan geen strikte wettelijke basis zijn voor een systeem van trajectcontroles, maar de overheid zal aanvoeren dat dáár nu juist politieverordeningen cq. de algemene politiebepalingen in de wet voor zijn bedoeld. Dáár zal dan weer tegen moeten worden geprocedeerd en dat kan lang duren. Privacy First zegt te zullen doorgaan tot en met het Europese Hof, maar voorlopig blijft Big Brother over uw schouder meekijken."

Bron: Telegraaf 8 mei 2015, rubriek Autovisie, p. 9.

Zoals vandaag door Privacy First aangekondigd in de Telegraaf, bij RTL Nieuws en bij AT5:

In steeds meer Nederlandse gemeenten wordt kentekenparkeren ingevoerd. Begin dit jaar won Privacy First voorzitter Bas Filippini een rechtszaak over kentekenparkeren tegen de gemeente Amsterdam. Invoering van een kenteken bij parkeren is sindsdien niet meer verplicht, zolang de parkeerder maar kan aantonen voor de parkeerplek betaald te hebben. Voor privacyvriendelijk parkeren is echter méér nodig: anoniem parkeren vereist anonieme betalingsmogelijkheden. Vandaag begint de voorzitter van Privacy First daarom een nieuwe juridische procedure om dit bij de rechter te kunnen afdwingen.

Recht op anoniem parkeren

Iedere burger heeft het recht op anonimiteit in de openbare ruimte. Dit recht vloeit voort uit de combinatie van twee klassieke mensenrechten: het recht op privacy en de vrijheid van beweging. Deze rechten worden gegarandeerd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dit geldt ook voor parkeren op een openbare locatie. Bij parkeren zonder invoering van het kenteken is in veel gemeenten echter nog steeds geen sprake van anonimiteit: betalen kan vaak slechts middels een pinpas of creditcard. Bijvoorbeeld in de gemeente Amsterdam. Zelfs als iemand wegens privacybezwaren weigert zijn kenteken in te voeren, kan diegene middels de banktransactie alsnog worden geïdentificeerd.

Recht op anonieme betaling en contant geld als wettig betaalmiddel

In de optiek van Privacy First omvat het recht op anonimiteit in de openbare ruimte tevens het recht op anonieme betaling. Daarnaast is contant geld een wettig betaalmiddel: de burger heeft het recht om hiermee te kunnen betalen. Door verplicht pinnen worden beide rechten geschonden. Dit geldt niet alleen bij kentekenparkeren, maar ook in winkels, restaurants, sportcentra en andere openbare gelegenheden. In de nieuwe rechtszaak van Privacy First tegen kentekenparkeren wil voorzitter Bas Filippini dit door de rechter aan het Europese privacyrecht laten toetsen.

Aanleiding en doel van de zaak

Aanleiding voor de zaak is een boete die Filippini onlangs ontving nadat hij in Amsterdam niet had betaald voor een parkeerplek. Hij had immers wel willen betalen, maar kon dit niet doen zonder schending van zijn recht op privacy. In Amsterdam kunnen parkeerders namelijk alleen nog betalen middels een pinpas, creditcard of mobiele app. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de gemeente Hoorn, waar kentekenparkeren is ingevoerd met de mogelijkheid van contante betaling bij de parkeerautomaat. Een andere mogelijkheid is de invoering van anonieme parkeerkaarten. Doel van de zaak van Filippini is de invoering van anonieme betalingsmogelijkheden in Amsterdam, gevolgd door de rest van Nederland. Evenals zijn eerdere zaak tegen kentekenparkeren zal de uitspraak van de rechter immers niet alleen voor Amsterdam gelden, maar voor alle Nederlandse gemeenten die kentekenparkeren hebben ingevoerd of van plan zijn dit te doen.

Bezwaarschrift

De eerste stap in de juridische procedure wordt vandaag door Filippini gezet middels indiening van een bezwaarschrift bij de Amsterdamse parkeerbeheerder Cition BV. Mocht Cition de bezwaren van Filippini niet honoreren en geen anonieme betalingsmogelijkheden invoeren, dan volgt beroep bij de rechtbank Amsterdam. Filippini heeft een sterke zaak en is bereid om over deze kwestie door te procederen tot aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Filippini wordt in deze zaak vertegenwoordigd door zijn advocaat Benito Boer, die hem reeds bijstond in de recente zaak tegen verplichte invoering van kentekens en de actuele zaak tegen trajectcontroles op snelwegen.

Klik HIER voor het bezwaarschrift zoals dat vandaag door Privacy First bij Cition is ingediend (pdf). Wordt vervolgd!

Vandaag lanceerde het Openbaar Ministerie in de Volkskrant een mediacampagne om binnenkort een nieuwe bewaarplicht voor telecomgegevens door de Tweede Kamer te kunnen loodsen. Dit ondanks het feit dat een dergelijke bewaarplicht onlangs werd afgeschaft door een rechtszaak van o.a. Privacy First. BNR Nieuwsradio vroeg Privacy First om een reactie, beluister hieronder het hele interview:

Bron: http://www.bnr.nl/?service=player&type=archief&fragment=20150501090520300, 1 mei 2015.

"Eerder deze week vond een ongebruikelijke rechtszaak plaats, waarin de privacy van automobilisten centraal staat. De hamvraag is in hoeverre de overheid in overeenstemming met de grondwet en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) handelt wanneer zij door middel van trajectcontroles kentekens van automobilisten registreert en bewaart. Volgens stichting Privacy First handelt de overheid in strijd met de grondwet en het EVRM, doordat niet wordt gecontroleerd hoe lang de beelden bewaard worden en doordat de beelden gebruikt kunnen worden voor andere doeleinden dan snelheidscontroles.

Aanleiding voor deze zaak was de verkeersboete die Bas Filippini, de voorzitter van Privacy First, in 2012 kreeg. Hij vocht de boete aan met de claim dat er sprake was van een ernstige inbreuk op zijn recht op privacy. Bij trajectcontroles wordt van elk voertuig op twee verschillende punten op een traject een foto gemaakt. De foto's worden geanalyseerd, zodat de twee foto's van hetzelfde voertuig aan elkaar gekoppeld kunnen worden. De snelheid van het voertuig wordt dan berekend aan de hand van de afstand tussen de twee punten en het tijdsverschil tussen de twee opnames. Feitelijk worden er dus gegevens van alle automobilisten die langs de trajectcontrole komen opgeslagen, zodat een aantal hardrijders gepakt kan worden.

Filippini is van mening dat het systeem van trajectcontroles in strijd is met de wet, omdat er een specifieke wettelijke basis ontbreekt waar deze inbreuk op de privacy op gebaseerd is. Die wettelijke basis is echter wel vereist, op grond van artikel 10 van de Grondwet en artikel 8 EVRM. Bovendien bestaan er geen privacywaarborgen, door middel waarvan bijvoorbeeld kan worden voorkomen dat er misbruik wordt gemaakt van gegevens of dat gegevens worden gebruikt voor het doel waarvoor zij zijn verzameld.

Een ander punt dat de advocaat van Filippini naar voren bracht ziet ook op artikel 8 EVRM. Op grond van dat artikel is een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer alleen gerechtvaardigd wanneer die inbreuk noodzakelijk is in een democratische samenleving. Dat is alleen het geval wanneer de inbreuk voldoet aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit van artikel 8 EVRM. Voor de trajectcontrole betekent dat naar mijn mening dat er niet een minder ingrijpende of lichtere mogelijkheid bestaat waarmee hetzelfde doel kan worden bereikt. De advocaat benadrukt (terecht) dat efficiency en kostenbesparing geen onderdeel zijn van deze toets.

Wat betreft de opslag van de gegevens wordt door de advocaat opgemerkt dat de Digital Rights Ireland zaak, waarin het Europees Hof van Justitie de bewaarplicht van tafel veegde, ook gevolgen heeft voor deze opslag van gegevens, wegens het ontbreken van een noodzaak om al deze gegevens op te slaan.

Op dit moment is een wetsvoorstel aanhangig voor de wijziging van het Wetboek van Strafrecht waarin staat omschreven dat een opsporingsambtenaar bevoegd is om kentekengegevens van auto's vast te stellen en te bewaren. Het artikel noemt een termijn van vier weken na de datum van vastlegging, zodat deze gegevens kunnen worden geraadpleegd wanneer een van de aantal opgesomde misdrijven zich voordoen.

Op 12 mei geeft de rechter zijn oordeel omtrent deze kwestie, die de boete van 45 euro overstijgt. Privacy First heeft in ieder geval aangegeven bereid te zijn om door te procederen tot aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg."

Bron: http://www.solv.nl/weblog/trajectcontroles-in-strijd-met-privacywetgeving/20476#!lang=en, 29 april 2015.

"Elke auto, ook al rijdt deze niet te hard, wordt gefotografeerd bij trajectcontroles. Wat er vervolgens met die gegevens gebeurt is onduidelijk. En dat is een grove schending van onze privacy vindt Bas Filippini van Privacy First.

Om zijn zaak de rechtszaal in te krijgen, liet Filippini zich opzettelijk flitsen. Zijn strijd tegen trajectcontroles is volgens hem een principe-kwestie. "Ik rijd niet te hard, ik word ook niet verdacht van een strafbaar feit en ik word toch voor een periode van 20 kilometer door de overheid gevolgd. Als we akkoord gaan met een dergelijk systeem, dan ga je eigenlijk akkoord met heel Nederland volzetten met dit soort systemen en dan begeef je je continu in een door de overheid gecontroleerde ruimte."

Doelverschuiving
Het gevaar zit hem volgens Filippini vooral in doelverschuiving. "We weten nu allemaal via een WOB-verzoek dat er in een aantal gevallen uitwisseling plaatsvindt. Dit gebeurde bijvoorbeeld in Den Bosch met parkeergegevens die naar de Belastingdienst zijn gegaan en we zien veel meer van dat soort vormen van doelverschuiving. Iets wordt ingevoerd voor een legitiem doel. Veiligheid bijvoorbeeld, wie kan daar wat op tegen hebben? Maar vervolgens schuift het steeds verder op."

Wettelijke basis
Als je al bepaalde systemen gaat introducreren dan moet je zorgen voor een goede wettelijke basis, vindt Filippini. "Met waarborgen voor de burger. Wat gebeurt er met data? Wat gebeurt ermee? Wie kan bij welke gegevens? En wie controleert de controleur? In onze ogen ontbreekt dat bij trajectcontroles. Het OM liet in een slip of the tongue weten dat gegevens drie dagen worden bewaard en ook voor andere zaken worden gebruikt."

Uitkomst zaak
Filippini vindt het nog moeilijk te zeggen of hij in de rechtszaal gelijk zal krijgen. "Ik denk dat we juridisch gezien een sterke zaak hebben. Dan is het de vraag of de rechter onze argumentatie wil volgen, of dat er alleen binnen het systeem gekeken wordt of er wel of niet te hard is gereden.""

Bron: http://www.bnr.nl/nieuws/858985-1504/privacy-first-gaat-juridische-strijd-aan-met-trajectcontrole, 29 april 2015.

"Als de beelden voor trajectcontrole ook voor andere doeleinden dan snelheidscontrole gebruikt worden, dan worden we als automobilisten gedwongen sluiproutes te nemen. Zo ver mag het niet komen met Big Brother in ons land.

Dat zegt Bas Filippini, voorzitter van de stichting Privacy First. Hij vindt dat het systeem de privacy van onschuldige weggebruikers schendt. Gisteren diende in Utrecht een zaak over een verkeersboete na een trajectcontrole. Het ging om een overtreding die Filippini zelf expres beging om een principiële uitspraak van de rechter te uit te lokken.

Een netwerk met 150 tot 200 camera's registreert ook kentekens van automobilisten die niet te hard rijden. Bovendien worden de beelden 72 uur bewaard, zonder wettelijke basis. Ook worden ze gebruikt voor andere doeleinden dan snelheidscontroles , stelt Filippini.

Het openbaar ministerie stelt dat het beelden mag maken en bewaren. Zeker omdat de privacyschending beperkt is. Uitspraak 12 mei."

Bron: Gooi- en Eemlander, Haarlems Dagblad, IJmuider Courant, Leidsch Dagblad & Noordhollands Dagblad 29 april 2015.

"Als de beelden voor trajectcontrole ook voor andere doeleinden dan snelheidscontrole gebruikt worden, dan worden we als automobilisten gedwongen sluiproutes te nemen. Zover mag het niet komen met Big Brother in ons land, vandaar dat de rechtbank moet bepalen of dit systeem de privacy van onschuldige weggebruikers niet schendt. Dat zegt Bas Filippini, voorzitter van de stichting Privacy First. Gisteren diende in Utrecht een zaak over een verkeersboete na een trajectcontrole. Het ging om een overtreding die de voorman van de privacywaakhond zelf expres beging om een uitspraak van de rechter uit te lokken over hoe dit trajectcontrolesysteem de privacy van automobilisten schendt.

Een netwerk met 150 tot 200 camera's voor trajectcontroles in Nederland registreert óók kentekens van automobilisten die niet te hard rijden. Ook worden de beelden 72 uur bewaard, zonder dat daar een wettelijke basis voor is. Ook worden ze gebruikt voor andere doeleinden dan snelheidscontroles , stelt Filippini.

Dat is in strijd met de Grondwet én het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, die onze privacyrechten beschermen. Door deze regels te overtreden kan de overheid in onze ogen van elke willekeurige onschuldige burger de gangen nagaan. Dat terwijl de overheid er zou moeten zijn om onze privacy te beschermen.

Het OM stelt dat het camerabeelden mag maken en korte tijd bewaren om de opsporingstaak van snelheidsovertreders goed te kunnen uitvoeren. Zeker omdat de privacyschending volgens het OM beperkt is.

De kantonrechter doet op 12 mei uitspraak."

Bron: Telegraaf 29 april 2015, p. 13.