Toon items op tag: Mensenrechten

De gemeente Amsterdam wil binnenkort de regels voor erfpacht gaan herzien. Reden voor Stichting Erfpachters Belangen Amsterdam (SEBA) om middels een petitie een lokaal referendum over erfpacht af te dwingen. Dit tot ergernis van lokale partijen PvdA en GroenLinks die vrezen voor 'misleiding' van burgers door 'handtekeningenjagers'. PvdA en GroenLinks bleken deze week zelfs heimelijke geluidsopnamen te hebben gemaakt van vrijwilligers en werkstudenten die handtekeningen verzamelden voor het erfpachtreferendum. In de optiek van Privacy First hebben PvdA en GroenLinks daarmee waarschijnlijk een onrechtmatige daad begaan; zie art. 6:162 BW. (Volgens andere juristen is er zelfs sprake van een strafbaar feit onder art. 139b Sr.) Bekijk hieronder het commentaar van Privacy First op lokale televisiezender AT5 en klik HIER voor het AT5-nieuwsbericht: 

Journaal (AT5, 28 nov. 2013):

De Stelling van Amsterdam (AT5, 28 nov. 2013):

Update: zelfs Nieuwsuur besteedt aandacht aan de affaire; klik HIER. SEBA heeft inmiddels aangifte tegen PvdA en GroenLinks gedaan.

"De macht van de Belastingdienst dreigt fors te worden ingeperkt door een uitspraak van de rechtbank Den Bosch. Volgens de rechter schendt de Belastingdienst de privacy als ze klakkeloos grote hoeveelheden gegevens opeist om te kijken of er toevallig bruikbare informatie tussen zit.

Dat blijkt uit een uitspraak in een kort geding tussen de Belastingdienst en het bedrijf SMSParking uit Best.

Het bedrijf, dat het betalen van parkeergeld met de mobiele telefoon mogelijk maakt, weigerde gegevens van twee miljoen transacties uit 2012 af te geven. De Belastingdienst wilde op basis van de kentekengegevens kijken of mensen verzwijgen dat zij hun leasewagen privé gebruiken.

Trendbreuk
Volgens deskundigen is de uitspraak een trendbreuk. Bijna veertig jaar geleden bepaalde de Hoge Raad dat de Belastingdienst bijna onbeperkt gegevens mag opvragen. Die regel leek onaantastbaar.

De rechtbank stelt nu echter dat de situatie van 2013 niet vergelijkbaar is met die van 1974. Er worden nu veel meer gegevens opgeslagen.

Als die allemaal beschikbaar moeten zijn voor de Belastingdienst, is het Europese recht op privacy bijna niets meer waard, redeneert de rechter.

De Belastingdienst mag alleen 'proportioneel' (in verhouding) gegevens opvragen. (...) De Belastingdienst tekende gisteren hoger beroep aan. (...) Collegabedrijven als Yellowbrick en ParkMobile hadden hun gegevens al aan de Belastingdienst afgestaan. Yellowbrick gaat die zo snel mogelijk terugeisen. Ook ParkMobile overweegt dat.

Grote gevolgen
Jaap-Henk Hoepman van de security-groep van de Universiteit Nijmegen denkt dat de uitspraak grote gevolgen kan hebben. (...) Die overtuiging heeft ook jurist Vincent Böhre van Privacy First. De organisatie ziet in de uitspraak steun voor de strijd tegen het opslaan van camerabeelden met kentekens voor juridisch onderzoek. Ook dat is niet proportioneel, stelt Böhre."

Bron: Limburgs Dagblad, Dagblad de Limburger, Eindhovens Dagblad, Twentsche Courant Tubantia, De Gelderlander, Brabants Dagblad, BN/DeStem & Almere Vandaag, 27 november 2013. Tevens online gepubliceerd op http://www.destentor.nl/algemeen/binnenland/belastingdienst-dreigt-macht-te-verliezen-1.4115374 etc.

"Het bedrijf SMS Parking hoeft geen parkeergegevens van klanten aan de Belastingdienst te geven. Dat bepaalde de rechter gisteren. De overheid hoeft niet van iedereen te weten wie waar parkeert.

Het recht van de Belastingdienst om privacygevoelige informatie over burgers op te vragen is minder groot dan gedacht. De rechtbank in Den Bosch oordeelde gisteren dat het bedrijf SMS Parking geen parkeergegevens van klanten hoeft over te dragen. Het verstrekken van informatie aan de overheid over welke automobilist waar parkeerde en wanneer precies, is een te grote inbreuk op de privacy.

'Iedere burger moet in beginsel een auto kunnen parkeren op een door die burger verkozen plaats in Nederland, zonder dat de overheid behoeft te weten dat hij dat doet en waarom hij dat doet', aldus het vonnis in een kort geding dat de Belastingdienst tegen SMS Parking had aangespannen. Het is de eerste keer dat de Belastingdienst wordt teruggefloten bij het massaal verzamelen van locatiegegevens van automobilisten.

Via de diensten van SMS Parking kunnen automobilisten met hun mobiele telefoon voor een parkeerplaats betalen. Met de parkeergegevens over 2012 wilde de fiscus controleren of leaserijders niet méér privékilometers maakten dan ze via hun rittenadministratie opgaven. SMS Parking weigerde de gegevens over te dragen om de privacy van klanten te beschermen. Directeur Mladen Ciric zei eerder bang te zijn dat de informatie door datalekken bij de fiscus op straat zou komen. De advocaat van het bedrijf betoogde dat de gegevensvordering van alle parkeertransacties disproportioneel is, omdat leaserijders maar een beperkt deel van het klantenbestand uitmaken.

Concurrenten werkten wel mee

Eerder voldeden concurrenten als Parkmobile en Yellowbrick wel aan de vordering door de fiscus. Op basis van de informatie die zij gaven, zijn al naheffingen aan leaserijders opgelegd. Dat kan weleens voorbarig zijn geweest. Dat de bedrijven meewerkten is niet zo vreemd, want de bevoegdheden van de Belastingdienst om informatie op te vragen, leken tot nu toe vrijwel onbeperkt. Zo verwees de rechter gisteren naar een uitspraak van de Hoge Raad in 1974. (...) Ook daarna liet de Hoge Raad meerdere malen het belang van de fiscus om belastingontduiking op te sporen zwaarder wegen dan het recht van burgers op privacy. Dat recht is vastgelegd in artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

De rechter in Den Bosch oordeelde gisteren anders. Een belangrijke reden daarvoor is dat de overheid tegenwoordig toegang heeft tot allerlei databanken met gegevens waaruit het gedrag van burgers valt af te leiden. Denk bijvoorbeeld aan informatie over wie wanneer met wie belde en vanaf welke locatie. Deze gegevens worden een jaar bewaard en politie en opsporingsdiensten hebben er toegang toe. ,,Waar steeds meer informatie wordt vastgelegd, dringt zich in het maatschappelijke debat steeds vaker de vraag op wat de hoofdregel van artikel 8 EVRM voor de burger nog waard is", aldus de rechter.

Het veelgehoorde 'wie niets te verbergen heeft, heeft ook niets te vrezen' moet volgens de rechtbank niet het uitgangspunt zijn bij het opvragen van gegevens door de overheid. ,,Het dagelijks doen en laten van de burgers gaat de overheid niets aan." Dat is volgens het vonnis de juiste vertaling van het EVRM.

Sleepnetmethode

Daarop kan alleen een uitzondering worden gemaakt vanwege 'zeer zwaarwegende collectieve belangen'. Naleving van de belastingwetgeving kan zo'n belang zijn, maar de ,,fishing expedition ten aanzien van alledaags gedrag van burgers om te zien of die sleepnetmethode 'hits' oplevert" gaat volgens de rechtbank te ver.

In een reactie op het vonnis zei een woordvoerder van de Belastingdienst gisteren dat de fiscus in hoger beroep gaat. (...)

Kentekenfoto's van de politie

Daarnaast krijgt de Belastingdienst wekelijks een databestand van de politie met gegevens over wiens auto waar op de snelweg heeft gereden. Dat soort informatie wordt vastgelegd met politiecamera's die kentekens registreren. Ook hiermee controleert de fiscus vooral of leaserijders niet te veel privékilometers rijden. Volgens het College Bescherming Persoonsgegevens is het opslaan van de foto's die de camera's maken illegaal. Er lopen diverse rechtszaken van automobilisten die vinden dat hun privacy op deze manier te veel wordt aangetast. Een uitspraak van een hogere rechter over gegevensverzameling door de Belastingdienst kan ook gevolgen hebben voor hun rechtszaken. En voor de naheffingen die aan hen zijn opgelegd.

De Tweede Kamer behandelt nu een wetsvoorstel van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie, VVD) dat het bewaren van kentekenfoto's wel toestaat, voor een periode van vier weken. Dat zou de politie de mogelijkheid geven terug te zoeken in de kentekenfoto's om te kijken of een verdachte met zijn auto tijdens een misdrijf in de buurt was. Volgens privacyvoorvechters is ook het bewaren van kentekenfoto's strijdig met de Europese privacyregels. Organisatie Privacy First zegt naar de rechter te stappen als de Tweede en Eerste Kamer de plannen goedkeuren."

Bron: NRC Next 27 november 2013, rubriek 'Weten'.

Ondanks zijn recente Big Brother Award gaat minister Opstelten onverdroten verder met de bouw van zijn geliefde controlemaatschappij. Ditmaal niet door de Nederlandse politie de bevoegdheid te geven om ieders computer te kunnen hacken, door iedere Nederlandse politieagent een Taser-wapen te geven, door massale inzet van drones of door ieders reisbewegingen op de snelweg in een politiedatabank op te slaan, maar door voortaan ook de gegevens van alle vliegtuigpassiers die Nederland in- of uitreizen in een overheidsdatabank te bewaren. Volgens Opstelten zou de AIVD hierdoor een handjevol Nederlandse jihadisten beter in de gaten kunnen houden. Dit ondanks het feit dat dit plan al vier jaar oud is en destijds verworpen werd. Begin 2010 schreef de Telegraaf hierover het volgende: "De [inlichtingen]diensten willen met name weten wie er naar 'jihadgebieden' vertrekken. Amerika vraagt al langer om gegevens van de binnenkomende passagiers, maar daarover kunnen de diensten hier niet beschikken." (Telegraaf 12 februari 2010, p. 8, cursivering Privacy First). Zit achter het voorstel van Opstelten een verborgen Amerikaanse hand...?

Privacy First acht de plannen van Opstelten volstrekt onnodig en disproportioneel. Zelfs het hoofd van de AIVD benadrukte vorig jaar géén nieuwe bevoegdheden nodig te hebben. Bovendien loopt ieders privacy gevaar als buitenlandse inlichtingendiensten (waaronder de Amerikaanse NSA) rechtstreekse toegang tot deze databank zouden kunnen krijgen, bijvoorbeeld middels een 'single entry point' (reeds in mei 2012 werd Privacy First hierover getipt). Ook de Tweede Kamer lijkt vooralsnog zeer kritisch.

Beluister HIER onze eerste reactie in het programma Avondspits op Radio 1.
Audiolink: http://www.radio1.nl/item/166234-Reisgegevens%20opslaan%20is%20een%20%20prima%20middel%20tegen%20terreur!.html.

NRC publiceerde vandaag een kort interview met Vincent Böhre (Privacy First) n.a.v. de rechtszaak tegen de Nederlandse Staat wegens illegale dataspionage door de NSA:

"Privacy First doet mee aan een zaak tegen minister Plasterk, tegen het gebruik van illegaal verkregen NSA-inlichtingen.

De Nederlandse inlichtingendiensten moeten stoppen met het  gebruik van gegevens die via buitenlandse inlichtingendiensten  zijn verkregen. Om dat te bereiken is een gelegenheidscoalitie  van journalisten, advocaten en privacyorganisaties een rechtszaak begonnen tegen minister Ronald Plasterk (Binnenlandse  Zaken, PvdA). (...) Op 27 november dient de zaak bij de rechtbank in Den Haag. Privacy First, dat opkomt voor privacybelangen, doet ook mee aan de coalitie Burgers tegen Plasterk. Vincent Böhre legt uit.  

Vanwaar deze samenwerking? 

,,Het initiatief kwam van advocaat Christiaan Alberdingk  Thijm. Toen hij ons vroeg om aan te sluiten, hebben  we meteen  toegezegd. Wij maken ons grote zorgen over de activiteiten van  inlichtingen- en veiligheidsdiensten in Nederland. 

,,Duidelijk is geworden dat die gegevens vaak illegaal verkregen zijn, dus niet volgens de Nederlandse wetten die gelden voor  aftappen of afluisteren. We hebben daar strikte eisen voor, en als Nederlander moet je erop kunnen vertrouwen dat de veiligheidsdiensten zich aan die wetten houden. Nu blijkt dat niet het geval. Er is een vertrouwensbreuk ontstaan tussen bevolking en  overheid." 

In het parlement zegt minister Plasterk van Binnenlandse Zaken ook standaard alleen dat hij óf niets weet, óf er  niets over kan zeggen. 

,,Door de onthullingen van Edward Snowden kunnen we er  niet meer van op aan dat de overheid de wet volgt, en die gegevens níet gebruikt. Wereldwijd luisterde de geheime dienst NSA mensen af. Grenzen of wetten in andere landen deden er niet toe voor de VS. En als je de geschiedenis van geheime diensten en hun onderlinge samenwerking een beetje kent, is  het zeer naïef om te denken dat de Nederlandse overheid die data dan niet óók zou gebruiken, als ze via buitenlandse diensten  voorhanden blijken te zijn."   

Wat moet deze rechtszaak opleveren?

,,Volgens mij kan hierdoor openheid van zaken  over de afluisterpraktijken komen. Het hangt er ook vanaf hoeveel lef de rechter heeft, maar hij zou bijvoorbeeld getuigenverhoren kunnen  bevelen, en deskundigen een verklaring laten afleggen. Als de  rechter het grondig aanpakt, kan hij ervoor zorgen dat er een onderzoek komt naar de precieze feiten. 

,,De staat zal met feiten moeten komen om te weerleggen dat  er illegaal wordt afgetapt. Ik verwacht dat we de zaak zullen winnen. Dan moet Plasterk stoppen met het gebruik van die info én alle burgers die onrechtmatig zijn afgeluisterd, daarover informeren."

Is dit in andere landen al gebeurd?

,,Niet dat ik weet. Maar deze zaak zou een kettingreactie kunnen veroorzaken. Een gemiddelde burger kan over deze afluisterpraktijken maar heel moeilijk zelf een zaak beginnen tegen de  staat. Dan zou hij als individu moeten bewijzen dat hij wordt afgetapt, hij zou een eigen belang moeten hebben. Terwijl wij nu  namens het algemeen belang procederen.

,,Bovendien bestaat het collectief uit mensen die een dwarsdoorsnede vormen van groepen in de samenleving waarvoor privacy extra belangrijk is. Journalisten, advocaten, en wij. Het  wordt een rechtszaak met grote gevolgen.""

Bron: NRC Handelsblad 7 november 2013, Cultureel supplement, p. 13.

"Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken mag zich op 27 november tegenover de rechtbank in Den Haag verantwoorden voor zijn beleid rondom gegevensgebruik. Onder de noemer Burgers tegen de Staat zijn De Nederlandse Verening voor Journalisten (NVJ), advocatenclub NVSA, Stichting Privacy First en de Internet Society een procedure gestart tegen de staat, zo meldt de site van de NVJ.

De beklagers vinden het onacceptabel dat inlichtingendiensten gebruik maken van persoonsgegevens die ze op basis van de wet niet eens hadden mogen verzamelen. (...)

De partijen willen met hun zaak een eind maken aan het wat ze noemen "witwassen" van illegaal verkregen gegevens en de Staat bovendien verplichten mensen te informeren wanneer hun gegevens gebruikt worden."

Bron: http://www.spitsnieuws.nl/archives/binnenland/2013/11/ronald-plasterk-aangeklaagd-om-nsa, 6 november 2013.

"Een groep burgers en organisaties eist dat de Nederlandse staat ophoudt met het gebruiken van gegevens die zijn verkregen door de inlichtingendienst NSA.

De groep daagt de Staat daarom voor de rechter. Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken moet op 27 november het beleid van de Nederlandse overheid verdedigen voor de rechtbank in Den Haag.

Volgens de groep, met de naam Burgers tegen Plasterk, verzamelt de NSA gegevens in strijd met de Nederlandse wet. Die gegevens komen vervolgens bij de Nederlandse inlichtingendienst AIVD terecht. De groep eist dat burgers worden geïnformeerd als hun data op deze manier werd uitgewisseld.

Onder de aanklagers bevinden zich de bekende hacker Rop Gonggrijp en ICT-journalist Brenno de Winter, die ook voor NU.nl actief is. Daarnaast hebben de Nederlandse Vereniging voor Strafrechtadvocaten, de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NvJ), de Internet Society Nederland en Stichting Privacy First zich aangesloten bij de rechtszaak.

Bronbescherming

De NvJ zegt dat spionage door inlichtingendiensten de bronbescherming in de journalistiek in het geding brengt.

"Ons belang is niet zozeer het privacybelang, maar het gaat ons heel sterk om het verzekeren van de bronbescherming, die hiermee onder druk komt te staan", aldus algemeen secretaris Thomas Bruning. "Dit kan klokkenluiders ontmoedigen om misstanden naar buiten te brengen."

Dat is ook de reden voor De Winter om mee te doen. "Je ziet dat het steeds moeilijker wordt om bronnen te beschermen", zegt hij. "Een overheid die alles in de gaten houdt maakt eigenlijk journalistiek onmogelijk."

Witwassen

Volgens advocaat Christiaan Alberdingk Thijm, die de groep vertegenwoordigt, wordt illegaal verkregen data 'witgewassen' door Plasterk en de inlichtingendiensten. "Deze zaak moet daar een einde aan maken."

Minister Plasterk verdedigde woensdag voor de Tweede Kamer het Nederlandse spionagebeleid.

Onlangs bleek dat de NSA 'metadata' van 1,8 miljoen Nederlandse telefoongesprekken zou hebben opgeslagen. Tijdens het debat zei Plasterk dat het ging om telefoongesprekken met buitenlandse nummers. (...)"

Bron: http://nutech.nl/internet/3621417/rechtszaak-plasterk-nsa-spionage.html, 6 november 2013.

Vrijwel iedereen is inmiddels op de hoogte van de massale afluisterpraktijken door het Amerikaanse National Security Agency (NSA). De NSA luistert al jaren in het diepste geheim miljoenen mensen overal ter wereld af, variërend van gewone burgers tot journalisten, politici, activisten, advocaten, rechters, wetenschappers, CEO's van bedrijven, diplomaten en zelfs presidenten en staatshoofden. Daarbij trekt de NSA zich niets aan van de territoriale grenzen en wetten in andere landen, zo is inmiddels gebleken uit de onthullingen door Edward Snowden in het PRISM-schandaal. In plaats van de Amerikanen tot de orde te roepen blijken geheime diensten in andere landen echter gretig gebruik te maken van de inlichtingen die door de NSA op illegale wijze verkregen zijn. Daardoor wordt de nationale, Europese en internationale wetgeving die burgers tegen dergelijke praktijken behoort te beschermen dubbel geschonden: door buitenlandse geheime diensten als de NSA die op onrechtmatige wijze inlichtingen verzamelen én door geheime diensten in andere landen die deze inlichtingen vervolgens gebruiken. Dit vormt een acute bedreiging voor ieders privacy én voor het gezonde functioneren van iedere democratische rechtsstaat. Zo ook in Nederland, waar noch het nationale parlement noch de verantwoordelijke minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) tot op heden adequaat hebben ingegrepen. Deze situatie kan niet langer voortduren. Dus heeft een nationale coalitie van Nederlandse burgers en organisaties (waaronder Privacy First) besloten om vandaag de Nederlandse Staat voor de rechter te dagen en te eisen dat per direct een einde wordt gemaakt aan de ontvangst en het gebruik van illegale buitenlandse inlichtingen op Nederlands grondgebied. Bovendien dient iedereen over wie dergelijke inlichtingen verzameld zijn daarvan op de hoogte te worden gesteld. Tevens dienen de betreffende gegevens te worden gewist.

Privacy First voert deze rechtszaak primair in het algemeen belang, ter herstel van het recht op privacy van iedere burger in Nederland. De rechtszaak staat onder leiding van bureau Brandeis; dit advocatenkantoor vertegenwoordigt Privacy First tevens in ons Paspoortproces tegen de Nederlandse Staat. Privacy First ziet positieve uitkomsten in beide rechtszaken op korte termijn met vertrouwen tegemoet.

Klik HIER voor de dagvaarding zoals die vandaag bij minister Plasterk op de deurmat viel.

Naast Privacy First bestaat de coalitie van procespartijen uit de volgende organisaties en burgers:

- De Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA)
- De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ)
- de Internet Society Nederland (ISOC.nl)
- Jeroen van Beek
- Rop Gonggrijp
- Bart Nooitgedagt (vertegenwoordigd door de NVSA)
- Matthieu Paapst (vertegenwoordigd door ISOC.nl).
- Brenno de Winter (vertegenwoordigd door de NVJ).
 
Update 5 februari 2014: vandaag heeft de Nederlandse Staat (ministeries van Binnenlandse Zaken en Defensie) in een uitgebreide 'Conclusie van Antwoord' gereageerd op de dagvaarding; klik HIER voor het hele document (pdf; kopie bij Telegraaf) en HIER voor het persbericht van onze advocaten bij bureau Brandeis. Opvallend is dat de landsadvocaat alleen Privacy First ontvankelijk acht (zie p. 31). Daarmee staat Privacy First in deze zaak alvast met één been voor de Haagse rechtbank. Deze ontwikkeling is ook van groot belang voor ons civielrechtelijke Paspoortproces, waarin de Haagse rechtbank Privacy First c.s. eerder niet-ontvankelijk achtte en het Hof Den Haag zich momenteel opnieuw over deze rechtsvraag buigt. In de optiek van Privacy First dienen zowel in de rechtszaak rond de NSA/AIVD als in ons Paspoortproces alle procespartijen (burgers én organisaties) door de rechter ontvankelijk verklaard te worden.

Update 7 mei 2014: de rechtszitting vindt plaats op dinsdag 13 mei as. om 9.30u bij de rechtbank Den Haag. Het is een openbare zitting. U bent dus van harte welkom!

Update 13 mei 2014: vanochtend vond de rechtszitting plaats; klik HIER voor een voorafgaand interview met Privacy First op Radio 1 en HIER voor een impressie door onze advocaten, inclusief hyperlinks naar de pleitnota's. Het vonnis van de rechtbank staat vooralsnog gepland op 8 juli as.

Update 7 juli 2014: het vonnis van de rechtbank is 2 weken uitgesteld en staat nu gepland voor woensdag 23 juli as.

Update 23 juli 2014: vandaag heeft de rechtbank Den Haag een uiterst teleurstellende uitspraak gedaan; klik HIER. Privacy First c.s. gaan in hoger beroep bij het Hof Den Haag.

Naar aanleiding van de draconische afluisterpraktijken door de Amerikaanse NSA konden luisteraars bij BNR Nieuwsradio vanochtend reageren op de volgende stelling: "Ik houd er altijd rekening mee dat ik afgeluisterd wordt." Veel luisteraars (60%) bleken het hier mee eens. Dat is buitengewoon zorgwekkend, omdat het laat zien dat massale afluisterpraktijken funest zijn voor een vrij land als Nederland. Het leidt bij mensen immers tot zelfcensuur en tot een "chilling effect" (verstarring, verkilling) in de maatschappij. Daardoor komt de vrije ontwikkeling van individuele mensen én van onze democratische samenleving als geheel in gevaar. De NSA mag zich dan graag als Big Brother gedragen, daarom hoeven wij als vrije burgers nog geen angstige "Big Brothers van onszelf" te worden... Beluister hieronder het hele fragment bij BNR: 

"Het Europese "nee" tegen de opslag van vingerafdrukken in databases kan leiden tot het onwettig verklaren van artikel 4b in de Nederlandse Paspoortwet, dat een centrale database juist wettelijk probeert te borgen. Eind deze maand is hierover een rechtszaak in Den Haag.

In de nieuwe Nederlandse paspoortwet, die onlangs in de Tweede Kamer is behandeld en nu ter stemming ligt bij de Eerste Kamer, is artikel 4b, dat voorziet in de oprichting van een centrale reisdocumentenadministratie, nog steeds opgenomen. Het gaat hier om een "slapend artikel", dat later nog geactiveerd kan worden maar niet direct ingaat als het wetsvoorstel van minister Plasterk wordt aangenomen. In dat artikel staat tevens dat de vingerafdrukkendatabase toegankelijk is voor de Officier van Justitie als het gaat om het opsporen van mensen die strafbare feiten plegen.

"Het Europese "nee" tegen de opslag van vingerafdrukken in databases kan leiden tot het onwettig verklaren van artikel 4b in de Nederlandse Paspoortwet, dat een centrale database juist wettelijk probeert te borgen. Eind deze maand is hierover een rechtszaak in Den Haag.

In de nieuwe Nederlandse paspoortwet, die onlangs in de Tweede Kamer is behandeld en nu ter stemming ligt bij de Eerste Kamer, is artikel 4b, dat voorziet in de oprichting van een centrale reisdocumentenadministratie, nog steeds opgenomen. Het gaat hier om een "slapend artikel", dat later nog geactiveerd kan worden maar niet direct ingaat als het wetsvoorstel van minister Plasterk wordt aangenomen. In dat artikel staat tevens dat de vingerafdrukkendatabase toegankelijk is voor de Officier van Justitie als het gaat om het opsporen van mensen die strafbare feiten plegen.

En dat is nu keihard onderuit gehaald door het Europese Hof van Justitie, die stelt dat de richtlijn die Europese lidstaten verplicht twee vingerafdrukken moeten laten opnemen in paspoorten geen wettelijke basis geeft voor de opname van die vingerafdrukken in databases. Daarnaast mogen vingerafdrukken die door burgers zijn afgegeven niet worden gebruikt voor onderzoeken van Justitie naar criminaliteit, zegt het EU Hof spijkerhard.

Eind oktober uitspraak Nederlands Hof

Dat is munitie voor privacyorganisatie Privacy First, dat op 29 oktober een uitspraak verwacht in een hoger beroep. Privacy First en 19 burgers hebben een rechtszaak aangespannen om opslag van vingerafdrukken in een centrale database illegaal te laten verklaren. De rechtbank in Den Haag oordeelde twee en een half jaar geleden dat Privacy First en de burgers niet ontvankelijk waren in deze zaak, waarop Privacy First in hoger beroep ging. Dat komt 29 oktober voor.

"Ik hoop dat we dan in ieder geval ontvankelijk worden verklaard. De tijden zijn inmiddels veranderd en het Hof zou gezien de gevoeligheid van het onderwerp in de maatschappij tot een ander oordeel kunnen komen dan de rechtbank", zegt Vincent Böhre van Privacy First. Mocht de burgerrechtenorganisatie ontvankelijk worden verklaard, kan de zaak inhoudelijk worden behandeld. "Ik hoop dat het Hof direct besluit dat artikel 4b onrechtmatig is, maar de inhoudelijke behandeling kan ook nog later plaatsvinden."

Tweede Kamer keurt centrale opslag goed

Dat het onderwerp nog steeds actueel is, wijt Böhre min of meer aan de Tweede Kamer. "Dat heeft zich tijdens de behandeling van de laatste wijziging van de Paspoortwet in september vooral laten leiden door het vingerafdrukkenvrij maken van de ID-kaart. Daar ben ik blij mee, maar artikel 4b dat de centrale opslag regelt, hebben ze over het hoofd gezien. "Mocht het Hof besluiten tot het niet ontvankelijk verklaren van Privacy First, gaat de organisatie naar de Hoge Raad. "We gaan desnoods door tot aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens."

Böhre hoopt verder dat de uitspraak van het EU Hof van Justitie aanleiding is voor de Eerste Kamer om alsnog artikel 4b te schrappen uit de nieuwe Paspoortwet. "Het is op dit moment een slapend artikel maar kan op elk moment door de minister worden geactiveerd. Ik weet dat het parlement op dit moment niet voor een centrale database is, dus het zou voor de minister op dit moment niet een geschikt tijdstip zijn om dat artikel te gebruiken. Maar dat kan in de toekomst anders zijn."

PvdA: centrale database al verdwenen

Opvallend is dat Tweede Kamer-lid Astrid Oosenbrug (PvdA) in de stelligste overtuiging is dat de centrale database uit de nieuwe Paspoortwet is verdwenen. "Ik vraag me ook werkelijk af waarom we ooit daarop ja hebben gezegd. Maar gelukkig kan je dergelijke beslissingen ook weer terugdraaien.""

Bron: http://webwereld.nl/beveiliging/79721-eu-hof-torpedeert-nederlandse-wet-vingerafdrukken.